Atlas kijkt naar de actualiteit vanuit een wetenschappelijk perspectief. Met vragen als: wie wint de race tussen virus en vaccin? Redden gemanipuleerde wolken ons klimaat? Of: moeten wij net als de eikelmuis een winterslaap houden?
Onderwerpen: Welk gevaar schuilt er in de beeldschone vorm van een ijskristal? Te gast: Ilja Voets. * Wanneer is een vaccin goed genoeg om deze pandemie te stoppen? Te gast: Marjolein van Egmond. * Hoe krijg je de grootste dino op aarde van Patagonië naar Leiden? Reportage in Naturalis. * Wat kunnen drones leren van zwermende vogels? Te gast: Guido de Croon.
Onderwerpen: Kan ons stroomnet de explosieve groei van elektrisch rijden wel aan? Te gast: Wilfried van Sark. * Maken wormen covid in Afrika onzichtbaar? Te gast: Tobias Rinke de Wit. * Reportage over reukverlies. Wat gaat er mis bij corona? * Hoe bereid je je voor op een bemande missie naar Mars? Te gast: Thomas Wijnen.
Wat kunnen we leren van complotdenkers? Te gast: Jelle van Buuren. * Hoe moeilijk is het om goede voorspellingen te doen? Te gast: Ionica Smeets. * Het inzetten van honden als coronatest; honden die corona kunnen ruiken, met verslaggever Lieven Verstraete. * Hoe werken quantumcomputers? Te gast: Julia Cramer.
Leiderschap, wat zijn zogenoemde mannelijke en vrouwelijke kenmerken? Te gast: Janka Stoker. * Wolven. Tatiana Schneider ontmoet hen in het veld. Te gast: Chris Smit. * Prikangst. Met onderzoekers David Fernandez Rivez en Michel Versluis. * Metaalmoeheid. Te gast: Menno Baks en Paula van Lieshout. Actueel: Sommen oplossen in dromen/malaria/ventilatieroosters/intermittent fasting.
Hoe voorkomen we de volgende pandemie? Te gast: Wim van der Poel. * Waar begraven wij ons kernafval? Te gast: Michiel van der Meulen. * Is een bouwpakket de oplossing voor de woningnood? Reportage over prefab met verslaggever Lieven. * Wat is de kracht van een metafoor? Te gast: Gudrun Reijnierse.
Zorgt een bijsluiter voor bijwerkingen? (nocebo-effect). Te gast: Andrea Evers en Pieter Barnhoorn. * Hoe erg is het als het oerbos verdwijnt? Te gast: Gert-Jan Nabuurs. * Is groene kerosine het ticket naar schone luchtvaart? Reportage over duurzame, synthetische kerosine met verslaggever Lieven. * Is de rekensom achter onze verkiezingen eerlijk? Te gast: Filip Moons.
Nederland-Letland: veilig veldonderzoek of een risicowedstrijd? Te gast: Andreas Voss. * What the hack is een lek? (over hacken). Te gast: Mariella Stoelinga. * Verdrinken dieren in ons corona-afval? Reportage over o.a. mondkapjes in de natuur, met verslaggeefster Elisabeth. * Hoe onderzoek je zware criminelen? Te gast: Robby Roks.
Is een geheim zinnig? Te gast: Andreas Wismeijer. * Hoe maak je een moordlustige kat poeslief? Te gast: Daan Bos. * Hoe loodsen we onze zeereuzen veilig door het kanaal? Reportage over het schip in het Suezkanaal, met verslaggeefster Elisabeth. * Is er een nieuwe natuurkracht ontdekt? Te gast: Jacco de Vries.
Hoe kun je zien of iemand liegt? Te gast: Sophie van der Zee. * Alle koeien binnen dé oplossing voor het stikstofprobleem? Te gast: Nico Ogin. * Heeft het westnijlvrus de winter overleefd? Reportage over virusverspreiding via muggen, met verslaggeefster Elisabeth. * Hoe lang geven de bergen ons nog water? Te gast: Walter Immerzeel.
Wat is het risico van een risico? Te gast: Ionica Smeets. * Welke kostbare stoffen liggen er verborgen in uw keukenlade? Te gast: René Kleijn. * Reportage over verborgen scheepswrakken in de Noordoostpolder, met verslaggeefster Elisabeth. * Nederlandse neusspray dé corona-oplossing voor arme landen? Te gast: Jan Groen.
Hoe steriliseer je machtsmisbruik? Over de invloed die macht heeft op het gedrag van mensen/#MeToo. Te gast: Marijke Naezer en Gerben van Kleef. * Is nedersoja de oplossing voor ontbossing? Over Nederlandse/Europese soja in plaats van soja uit Zuid-Amerika. Te gast: Ruud Timmer. * Reportage over het maken van botweefsel vanuit stamcellen, met verslaggever Lieven. * Was de stoere T. rex liever lui dan moe? Te gast: Pasha van Bijlert.
Is kunstmatige intelligentie wel intelligent? Te gast: Sennay Ghebreab. * Is waterstof het nieuwe aardgas? Te gast: Petra de Jongh. * Reportage over het opsporen van misdadigers met behulp van plaats delictspecifieke glasscherfjes op kleding, met verslaggever Lieven. * Hoe zie je of iets kunst is of kitsch? Te gast: Liesbeth Helmus.
Hoe voorkom je schade door groepsdenken? Te gast: Paul van Lange. * Komt jouw donorhart straks uit een printer? Te gast: Pieter Doevendans. * Reportage over bijen/hommels. Kunnen bijen helpen bij het ontwikkelen van betere gehoorimplantaten? Met verslaggever Elisabeth. * Is er leven op de manen van Jupiter? Te gast: Bert Vermeerse.
Formatie: Kan mediation de formatie redden? Met Fieke Harinck, Universiteit Leiden * Vertrouwen in het brein: Kun je vertrouwen uitschakelen? Met Carsten de Dreu, Universiteit Leiden * Afghanistan: Wat hebben we geleerd van twintig jaar War on Terror? Met Beatrice de Graaf, Universiteit Utrecht * Exoskelet: Wordt het exoskelet de vervanging van de rolstoel? Met Martiene Ubbens, TU Delft * Groen staal: Is groen staal een illusie of een knap staaltje technologie? Met Krijn de Jong, Universiteit Utrecht
Waar blijven de verbeterde vaccins? Interview met Rogier Sanders. * Helpt kunstmatige intelligentie jou aan een huis voor de laagste prijs? Interview met wiskundige Tim Baarslag. * Nieuwsblokje: Rattenslangen ingezet om de mate van radio-activiteit te meten. * 3D-geprinte fietsbrug. Theo Salet van de TU Eindhoven. * Zindelijke koeien zijn een mogelijke oplossing voor het stikstofprobleem. * Zwavel voor de groei van planten. * QR-codes: waterdicht? Interview met Bernard van Gastel.
Invloed media op populariteit politici. Met Loes Aaldering, universitair docent politicologie aan de VU. * Lava. Met Lennart de Groot, geoloog aan de universiteit Utrecht. * Nieuwsblokje: De grootste boom ter wereld ingepakt met aluminiumfolie; Een app tegen spinnenfobie; Doorbraak in alzheimeronderzoek. * Internationale technieken voor het traceren van wisenten in Kennemerland. * Brengt avatar doven en horenden dichter bij elkaar? Met tolk Erika en taalwetenschapper Floris Roelofsen.
Hoe voorspelbaar is een terrorist? Met Bart Schuurman, terrorisme-onderzoeker. * Is onzichtbaarheid sciencefiction of een kwestie van tijd? Met wetenschapsjournalist George van Hal. * Nieuwsblokje: Wetenschappers in de well of hell in Jemen/Winnaar Inktspotprijs, met bijzonder hoogleraar illustratie Saskia de Bodt; Australische boomskinkvrouwtjes bewaren sperma van meerdere mannetjes tegelijk; Nieuwe behandeling van hersentumoren. * Stoptober. Met Reinout Wiers, hoogleraar ontwikkelingspsychologie aan de Universiteit van Amsterdam.
Is het coronabeleid echt niet meer uit te leggen? Met Andreas Voss, hoogleraar infectiepreventie aan Radboud Universiteit Nijmegen. * Is landbouw op Mars levensvatbaar? Met Inge Loes ten Kate, universitair hoofddocent planeetwetenschappen aan Universiteit Utrecht. * Nieuwsblokje: Een pratende laptop aangestuurd door je brein/Veluwse zwijntjes krijgen deze winter last van hongersnood/Een zeildrone trotseerde de binnenkant van orkaan Sam. * REPO: over hoeveel afval het ziekenhuis produceert. * Wat maakt onderzoek zo Nobelprijs-waardig? Met natuurkundige Rasa Muller.
Google, Amazon, Facebook, Apple en Microsoft. Hoe tem je de Big Five? Met Naomi Appelman, promovenda informatierecht Universiteit van Amsterdam. * Waterstof alternatief voor aardgas? Met Rene Peters, gastechnoloog bij TNO. * Nieuwsblok: Het derde fossiel ooit van een beerdiertje is gevonden/De Nobelprijs dit jaar gaat naar de Nederlands-Amerikaanse man Guido Imbens/Ruimtevaartuig Lucy onderneemt een twaalf jaar durende reis naar de asteroïden van Jupiter. * Reportage: Hoe behoedt een simpel plantje ons voor een watersnoodramp? * De banaan wordt met uitsterven bedreigd. Met Liesje Mommer, plantenecoloog Wageningen Universiteit.
Sommige klimaatplannen klinken best wild. Zoals het idee om de Sahara te vullen met zonnepanelen en dan hun stroom hierheen te halen. Zon is er genoeg. Britten willen zelfs al over paar jaar zo’n kabel trekken, want natuurkundig kunnen we prima groene stroom duizenden kilometers vervoeren. En zo klinken er vaker opmerkelijke oplossingen voor het klimaatprobleem. Superbatterijen waar we veel verder op kunnen rijden dan nu. Grootschalig stoken op waterstofgas. Of energie opwekken met thorium, een lastige maar veiligere vorm van kernenergie. Atlas, het wetenschapsprogramma gepresenteerd door Petra Grijzen, laat helder uitleggen hoe deze ideeën in elkaar steken. En past een oplossing ook in de maatschappij?
In dit jaaroverzicht staan Matthijs van Nieuwkerk en Robbert Dijkgraaf stil bij de strijd tegen de pandemie, wetenschappelijke ontwikkelingen die het leven op aarde kunnen beschermen en interessante doorbraken die ons helpen de wereld beter te begrijpen.