Home / Series / MAX Minicollege / Aired Order /

All Seasons

Season 1

  • S01E01 Aflevering 1: Tja, ouder worden kent ook een prijs

    • April 3, 2019
    • Omroep MAX

    In dit minicollege laat hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder zien dat tijdens het ouder worden de hersengebieden en de verbindingen ertussen wat achteruitgaan. Bij dementie gebeurt dit in versterkte mate, maar zowel bij veroudering als bij dementie zijn er ook compensatiemogelijkheden.

  • S01E02 Aflevering 2: Opwinding!

    • April 5, 2019
    • Omroep MAX

    Hoe krijgt u de hersenschors zo goed mogelijk aan de gang? Zodat u alert bent en u zich goed kunt concentreren? Hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder geeft tips en laat zien dat de 'motor' - de 'aandrijver' van de hersenen - in de hersenstam zit.

  • S01E03 Aflevering 3: Onze zintuigen!

    • April 10, 2019
    • Omroep MAX

    Hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder legt in dit minicollege uit dat tijdens het ouder worden onze zintuigen zoals zien, horen, voelen en ruiken achteruit kunnen gaan en wat daarvan de gevolgen kunnen zijn.

  • S01E04 Aflevering 4: Onder de schors!

    • April 12, 2019
    • Omroep MAX

    In dit minicollege legt hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder uit wat het betekent als een ziekte zich afspeelt in de hersenschors of in gebieden en verbindingen onder de hersenschors. Dit heeft directe gevolgen voor de manier waarop wij met patiënten met hersenletsel om gaan.

  • S01E05 Aflevering 5: Spreken is zilver maar zwijgen is geen goud

    • April 17, 2019
    • Omroep MAX

    Kunnen spreken, luisteren en begrijpen wat er gezegd wordt, is ontzettend belangrijk. In dit minicollege bespreekt hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder de verschillende taalgebieden in de hersenen en de daaraan verbonden taalfuncties. En hoe u zich soms kunt vergissen!

  • S01E06 Aflevering 6: (On)rust!

    • April 19, 2019
    • Omroep MAX

    Hoe erg is het als u zich onrustig voelt, depressief bent of stress ervaart? In dit minicollege laat hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder zien welke hersengebieden betrokken zijn bij het ontstaan van deze negatieve gevoelens.

  • S01E07 Aflevering 7: Verward

    • April 26, 2019
    • Omroep MAX

    Bij oudere mensen is er soms niet veel voor nodig om de hersenen uit balans te brengen, waardoor er in meer of mindere mate verwardheid ontstaat. Wat zijn de symptomen en wat valt er aan te doen? Hierover gaat dit minicollege van hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder.

  • S01E08 Aflevering 8: Het geheugen

    • May 1, 2019
    • Omroep MAX

    Eén van onze rijkste bezittingen is het geheugen. Welke hersengebieden spelen hierbij een belangrijke rol en wat moet u vooral niet denken als u ouder wordt? Dit minicollege van hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder geeft de antwoorden.

  • S01E09 Aflevering 9: Zwaaien naar de verkeerde

    • May 3, 2019
    • Omroep MAX

    Iemand herkennen aan het gezicht doen we ontzettend vaak op een dag. Emoties zoals geluk, verdriet, blij of somber zijn kunnen we van iemands gezicht aflezen. Het niet meer herkennen van je geliefde behoort tot één van de meest verdrietige ervaringen. Dit minicollege van hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder gaat daarover.

  • S01E10 Aflevering 10: Ouder worden is superleuk!

    • May 8, 2019
    • Omroep MAX

    Hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder behandelt het ouder worden. Dit is niet alleen maar inleveren, want bepaalde verbindingen worden zelfs sterker. Hierdoor kan oud worden heel zijn. Gelooft u het niet? Kijk dan naar dit minicollege.

  • S01E11 Aflevering 11: Hoe drukker, hoe beter

    • May 10, 2019
    • Omroep MAX

    Moet u het kalm aan doen als u wat ouder wordt? Niet teveel ondernemen, een beetje rustig aan doen en afbouwen? Hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder zegt van niet en komt in dit minicollege met een goede onderbouwing, waardoor u door veel te ondernemen zo gezond mogelijk oud kunt worden.

  • S01E12 Aflevering 12: Cognitieve reserve opbouwen!

    • May 15, 2019
    • Omroep MAX

    Door middel van (matige) lichamelijke én cognitieve inspanning kunt u een zo hoog mogelijke cognitieve reserve opbouwen. Ontzettend belangrijk en zelfs leuk, want met een hoge cognitieve reserve houdt u het veel langer en veel beter vol! Hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder legt in dit minicollege uit waarom.

  • S01E13 Aflevering 13: Pijn!

    • May 17, 2019
    • Omroep MAX

    Volgens hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder is pijn onze allerbeste vriend. Maar hoe lopen die 'pijnbanen' eigenlijk en naar welke gebieden in de hersenen? En is er in de hersenen een verschil tussen pijn voelen en pijn lijden? Dit minicollege geeft daarop de antwoorden.

  • S01E14 Aflevering 14: Pijn zakt uit zichzelf

    • May 22, 2019
    • Omroep MAX

    Als iemand pijn heeft, worden bepaalde hersengebieden geactiveerd die er zelf voor proberen te zorgen dat de pijn ook weer afneemt. Een bijzondere eigenschap van de hersenen, die hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder in dit minicollege toelicht.

  • S01E15 Aflevering 15: Pijn zakt door afleiding!

    • May 24, 2019
    • Omroep MAX

    Men denkt soms dat als iemand, die veel pijn heeft, wordt afgeleid, en tijdens de afleiding minder klaagt over de pijn, zich een beetje aanstelt. Niets is minder waar! U kunt tijdelijk minder pijn ervaren als er afleiding is! Hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder legt in dit minicollege uit waardoor dat komt.

  • S01E16 Aflevering 16: Soms verandert de pijnbeleving

    • May 29, 2019
    • Omroep MAX

    Hoe kan de pijnbeleving veranderen, bijvoorbeeld door dementie? Dementie is een hersenziekte die ook de pijnsystemen kan treffen waardoor er minder pijn, maar ook zeker méér pijn kan worden ervaren door de patiënt. Dit minicollege van hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder laat zien hoe dat precies werkt.

  • S01E17 Aflevering 17: Pijn bij de ziekte van Parkinson

    • May 31, 2019
    • Omroep MAX

    Pijn kan een symptoom zijn van een hersenziekte. In dit minicollege bespreekt Erik Scherder hoe mensen met de ziekte van Parkinson aan meer pijn kunnen lijden, doordat hun eigen systemen minder goed functioneren.

  • S01E18 Aflevering 18: Kan ons gedrag veranderen door pijn?

    • June 5, 2019
    • Omroep MAX

    Het lijden aan chronische pijn kan ons gedrag veranderen. Pijn kan leiden tot stress. En chronische stress is schadelijk voor de hersenen. Erik Scherder legt uit waarom het gevolg hiervan kan zijn dat iemand onrustig wordt en gaat dwalen, of depressief wordt en zich terugtrekt.

  • S01E19 Aflevering 19: Kiespijn bij dementie

    • June 7, 2019
    • Omroep MAX

    Bij mensen met dementie kan het voorkomen dat het gebit slecht wordt verzorgd. Eén van de gevolgen daarvan kan kiespijn zijn, waardoor mensen - als er niets aan wordt gedaan - heel onrustig en geagiteerd worden. Erik Scherder gaat in dit minicollege dieper in op dit verband.

  • S01E20 Aflevering 20: Slecht gebit, laag gewicht

    • June 12, 2019
    • Omroep MAX

    Een slecht verzorgd gebit bij ouderen (met dementie), kan ertoe bijdragen dat men minder goed gaat eten en daardoor afvalt. Hierdoor neemt de lichamelijke conditie af, met als gevolg dat mensen minder bewegen. Dat leidt tot minder eetlust en zo ontstaat er een negatieve vicieuze cirkel. Erik Scherder legt in dit minicollege uit wat de invloed hierop is van de hersenen.

Season 2

  • S02E01 Kauwen en creativiteit

    • September 27, 2019
    • Omroep MAX

    Door te kauwen worden gebieden in de hersenstam actief die ervoor zorgen dat we alert worden. Ook worden gebieden actief die kunnen bijdragen aan de creativiteit. In dit mini-college legt hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder uit dat suikervrije kauwgom kauwen kan helpen, tijdens het maken van een toets of bij het oplossen van een probleem.

  • S02E02 Kauwen en geheugen

    • October 2, 2019
    • Omroep MAX

    Kauwen is een belangrijke motorische activiteit. Zo blijkt dat de activiteit in de hippocampus omhoog gaat als men kauwt. Dat is goed nieuws, want de hippocampus speelt een belangrijke rol bij ons geheugen. In dit mini-college licht hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder toe waarom je moet kauwen als je goed wilt leren en onthouden.

  • S02E03 Kauwen en dementie

    • October 4, 2019
    • Omroep MAX

    Kauwen activeert delen van de hersenen, die op de een of andere manier betrokken zijn bij de motoriek. Bijvoorbeeld de kleine hersenen en de hippocampus (binnenzijde slaapkwab). Hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder laat zien dat zelfs het eten van zacht voedsel een ongunstig effect heeft op het functioneren van deze gebieden.

  • S02E04 Slapen en hersenen

    • October 10, 2019
    • Omroep MAX

    Hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder gaat in dit mini-college dieper in op het verband tussen slapen en de hersenen. Welk gebied in de hersenen zorgt ervoor dat we wakker worden en weer gaan slapen? Wat is REM-slaap en hoe ontstaan dromen?

  • S02E05 Verstoord dag-nachtritme bij dementie

    • October 11, 2019
    • Omroep MAX

    Mensen met dementie kunnen een verstoord slaap-waakritme hebben. Overdag dutjes doen en 's nachts onrustig zijn, kan een ontzettend akelig gevoel geven. Hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder geeft tips over wat hier mogelijk aan te doen is.

  • S02E06 Het 'sundown' syndroom

    • October 18, 2019
    • Omroep MAX

    Mensen met dementie kunnen laat in de middag, tussen 16.00 en 20.00 uur, onrustig worden. Dit wordt het Sundown syndroom (zonsondergang) genoemd. Hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder legt uit wat het is en wat je eraan kunt doen.

  • S02E07 Slaaphygiëne

    • October 21, 2019
    • Omroep MAX

    Iedereen weet wel hoe belangrijk slapen is. Maar wat is ‘slaap-hygiëne’ en welke invloed heeft dit op slapen? Hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder bespreekt in dit mini-college de maatregelen die u kunt nemen om lekker te gaan slapen.

  • S02E08 Bewegen onze kinderen wel!

    • October 23, 2019
    • Omroep MAX

    Uit veel studies komt naar voren dat onze kinderen veel te weinig bewegen. Ze gamen daarentegen wel veel, en dat kan een positief effect hebben op de hersenen. Maar geven wij ouders wel het goede voorbeeld aan de kinderen? Hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder gaat daar in dit mini-college dieper op in.

  • S02E09 Bewegen wij volwassenen wel!

    • October 25, 2019
    • Omroep MAX

    In dit mini-college laat hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder zien wat het betekent voor je lichamelijke en mentale functioneren als je te weinig beweegt. En hoe je er toe kunt komen om weer meer te gaan bewegen

  • S02E10 Bewegen, neuronale netwerken en functies

    • October 30, 2019
    • Omroep MAX

    Wat speelt zich allemaal af in de hersenen tijdens het bewegen? Hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder bespreekt de gebieden die een rol spelen bij belangrijke cognitieve functies, zoals het geheugen, die heel positief reageren op bewegen.

  • S02E11 Bewegen verbetert de stemming!

    • November 1, 2019
    • Omroep MAX

    Bewegen verbetert de lichamelijke en mentale functies, maar ook de stemming gaat vooruit tijdens het bewegen. Hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder vertelt in dit mini-college hoe vaak en hoe lang u moet bewegen om in een betere stemming te komen.

  • S02E12 Een halfzijdige verlamming

    • November 6, 2019
    • Omroep MAX

    In heel veel gevallen leidt een herseninfarct tot een halfzijdige verlamming. Een heel ernstig beeld. Hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder vertelt hoe zo’n halfzijdige verlamming tot stand komt. En waarom mensen daarna vaak nog wel kunnen lopen maar hun hand niet meer of veel minder goed kunnen gebruiken.

  • S02E13 Bewegen mensen met een dementie minder goed

    • November 8, 2019
    • Omroep MAX

    In dit mini-college laat hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder zien dat dementie niet alleen gepaard kan gaan met kwetsbaarheid in geheugen en gedrag. Ook de motoriek kan al vanaf het begin (licht) verstoord raken. Het is belangrijk om hier kennis van te hebben, omdat iemand met dementie vanwege de achteruitgang in motoriek, misschien vaker gaat zitten.

  • S02E14 (niet) bewegen in ziekenhuizen

    • November 13, 2019
    • Omroep MAX

    Waarom bewegen we zo weinig als we in een ziekenhuis worden opgenomen? Lang niet iedere ziekte brengt bedrust met zich mee, dus waarom zou je dan in bed gaan liggen? Hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder gaat daar tijdens dit mini-college dieper op in.

  • S02E15 Bespeel een instrument

    • November 15, 2019
    • Omroep MAX

    Er is heel veel literatuur die aangeeft hoe belangrijk een ‘verrijkte omgeving’ is voor het functioneren van de hersenen. Het bespelen van een muziekinstrument hoort daar helemaal bij. Hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder hoopt dat iedereen na dit mini-college ook aan de gang gaat met een instrument!

  • S02E16 Muziek en cognitieve ontwikkeling

    • November 20, 2019
    • Omroep MAX

    Hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder vindt het ontzettend jammer dat het muziekonderwijs bijna verdwenen is uit het basis-en middelbaar schoolonderwijs. En dat terwijl hij in dit mini-college kan aantonen dat het bespelen van een instrument of zingen een geweldige bijdrage kan leveren aan de ontwikkeling van de hersenen.

  • S02E17 Luisteren naar muziek, je moet bewegen

    • November 22, 2019
    • Omroep MAX

    Muziek en bewegen liggen héél dicht bij elkaar. In dit mini-college legt hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder uit dat als je naar muziek luistert, belangrijke motorische systemen actief worden. Dus als je muziek hoort, móet je gewoon bewegen.

  • S02E18 Muziek is genieten

    • November 27, 2019
    • Omroep MAX

    Waarom genieten we zo van muziek? Waarom werkt muziek zo ontspannend en kan muziek helpen om spanning en stress te verminderen? Op deze en andere vragen geeft hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder antwoord in dit mini-college.

  • S02E19 Bekende liedjes

    • November 29, 2019
    • Omroep MAX

    Maakt het voor de hersenen uit of je naar bekende of onbekende liedjes luistert? Het antwoord is ‘ja’! En dat betekent dat het in bepaalde situaties aan te raden is om naar bekende muziek te luisteren, die je ook fijn vindt. Hoe dit precies in de hersenen werkt legt hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder uit in dit mini-college

  • S02E20 Zingen

    • December 4, 2019
    • Omroep MAX

    Doet zingen ook iets in de hersenen? Nou en of! In dit mini-college legt hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder de rijkdom van hersengebieden uit en welke verbindingen geactiveerd worden door te zingen.