Die begin van ’n lang reis waartydens ons die tradisionele migrasieroetes van olifante sou volg. Vir eers moes ons gaan soek na die mees ontwykende van hulle almal – die woestynolifante van Damaraland en die Kaokoveld. Van daar neem die reis ons deur die Namib om die mense van Kaokoland, die Himba, te ontmoet
Die Etosha was eens die grootste wildtuin in die wêreld. Vandag nog is dit een van die mooiste, met ’n oorvloed van wild. ’n Mens sien die gemsbok en springbok, en natuurlik roofdiere soos leeus, luiperds en jagluiperds. Die ou grotes is natuurlik ook daar.
Weggesteek in die noordoostelike hoek van Namibië is ’n plek wat een van die laaste wildernisgebiede in Afrika is. Snags loop leeus en hiënas nog deur mens se kamp, en in die winter maak die olifante ’n oorlas van hulleself. Die program word afgesluit met ’n besoek aan die Boesmans van die Kalahari.
Wes van die Okavango Delta is die Kalahari. Hier vind mens die Drotsky Grotte en Tsodilo Hills, beide plekke omvou in misterie. Ten spyte daarvan dat heelwat mense reeds die plekke besoek het, voel ’n besoek aan Tsodilo en Drotsky vir mens of jy dit opnuut ontdek.
Dis die wildtuine van die Delta, en ons betree die gebied nadat hulle heelwat hoër as gewoonlik reënval gehad het. Dit sorg vir ’n interessante 4x4-ondervinding, maar die oorvloed van wild, vernaamlik van olifante, maak die besoek een om te onthou.
Die reis begin met ’n reksprong by een van die natuurlike wonders van die wêreld, gaan verder deur ’n wildtuin met die grootste konsentrasie olifante in Suidelike Afrika, en eindig met die geleentheid om op die rug van die ou grotes te ry.
Terug in Botswana is ons eers na die Tuli-blok, ’n strook langs die Limpoporivier waar daar geboer word, maar die wêreld verander vinnig omdat meer en meer mense agterkom dis makliker om saam met die olifante te leef, as om te probeer boer en hulle kom vreet jou aartappels op. Die program het geïndig in Mashatu, een van die privaatwildtuine van die Tuli.
Die reis het begin by Mapungubwe, oudste stad in Suid-Afrika. Van daar volg die span die Ivoorroete, al langs die Limpopo af tot by Makuja, en deur tot in die Kruger by Crooks Corner. Dis waar Bvekenya Barnard en ander ivoorjagters berugtheid verwerf het aan die begin van die vorige eeu.
Thohoyandou, kop van die olifant, is die hoofstad van die Vha-Venda. In hierdie land van misterie en legende het ons gaan soek na die luislang in die Fundudzimeer, en toe verder gereis, al langs die Kruger se heining tot by Letaba Ranch. Ook hier was die skade van die vloede van 2000 nog duidelik te sien
Letaba is die spogkamp van die Kruger. Dis ook hier waar mens die Olifantkamer kry met die ivoor van die reuse wat die Kruger beroemd gemaak het. Verder suid het ons gery met die Lebombo 4x4-roete. Ja, mens kan wel in die Kruger in die veld gaan kamp, en dan kry mens dalk nog die kans om Duke, een van die laaste oorlewendes van die Magnificent Seven te sien
Juweel van Suidelike Afrika! Op die voorstoep van die Gautengers is daar wonderlike parke soos Mlilwane, Mkaya en Hlane. En hier kom mens te voet tot binne tien tree van ’n witrenoster, of jy kan jou moed beproef as ’n olifant jou storm, en jy het ’n drie duim dik boompie om agter te skuil. Die koning van Swaziland is Mswati III, en die koning van bewaring is Ted Reily.
LM-prawns in Maputu, ’n ferrie-vaart oor die baai, op soek na enkellopende, skugter olifante in die Maputu Elephant Reserve, tot swem saam met die dolfyne by Ponta do Ouro, die Punt van Goud. Suid-Mosambiek is ’n 4x4-vakansiegangersparadys, en dis net om die draai.
In Noord-KwaZulu-Natal is daar Kosibaai met sy viskrale, Tembe Olifantpark waar ons ons laaste olifant sou sien, Ndumu met sy oorvloed voëls, en die kuswoud langs die Sibiyameer. By Mabibi kan mens snorkel en vlieghengel, of vir ’n entjie met die strand afry tot by die paar honderd ander 4x4-manne en -meisies. Hier kom die tog op ’n einde. Dit het 91 dae geduur, en 21000km.
’n Toer van vuurtoring tot vuurtoring, skop af by Ponta do Ouro, kry leerrugskilpadjies wat uitbroei by Mabibi, soek vir goud by Cape Vidal, en gaan vang ’n hoop vis by St Lucia. Dis ’n nuwe ervaring vir die Voetsporemanne, want die keer is die reis kuslangs.
Die week begin by die soeke na die hart van die Zoeloekoninkryk – daar waar Sjaka ’n man geword het. Van daar loop die reis na die Haairaad in Durban, en eindig met ’n 110 meter abseil in die Oribi Gorge.
Die Wilde Kus, word ook die marijuanakus genoem. Hier is die Voetsporespan eers by Nkambati, onontdekte juweel in die streek, daarna tussen die backpackers van Koffiebaai, en eindig met ’n pont oor die Kei-rivier.
Die Sonskynkus tussen Oos Londen en Port Elizabeth bied van die mooiste natuurskoon, rykste voëllewe, enigste sigoreiverbouiing, en ’n vuurtoring soos geen ander op Bird Eiland.
Klasiesrivier – vir baie argeoloë die oudste bewys van homo sapiens, sommer hier naby Oesterbaai. Was dit die eerste voetspore op die strand? Om dit te vier, het die span 216 meter van ’n brug gaan afspring, voor hulle gaan meedoen het aan die fees op Oudtshoorn.
Van 4x4-roetes in die Klein Karoo, oor die Attekwaspas, met ’n pont by Malgas oor die Breërivier, tot ’n mens gaan draai by die mees suidelike punt van Afrika. Van hier sou die roete voortaan noord loop.
Die meeste vuurtorings in een program, ’n volle 13. Maar hoekom dan nou nie! Dit is die Kaap van Storms, en oor die eeue het hier reeds meer skepe gestrand as gesamentlik aan die res van die Suid-Afrikaanse kus.
Bokkoms, rolmops, snoekbraai – dis dié wêreld se kos. En dan is daar ook die geleentheid om by Citrusdal op 10 000 voet uit ’n vliegtuig te spring, en dan vir die malgasse te gaan kuier op Elandsbaai.
Die wyn van die Olifantsriviervallei, die volmaan wat die son jaag by die toring van Groenriviermond, verblyf in diamantduikershutte, die Messelwerkpas, gebou deur prisoniers, en besoek aan die hoofstad van Namakwaland – alles so anders, alles so wonderlik eenders.
’n Reis deur die dorre woestyn word beloon met ’n diamant van meer as agt karaat in Alexanderbaai. Die noordwes-Kaap is die land van juwele.
Die spookdorpe van die Namib – Kolmanskop lê langs die pad, maar wat van Pomona, Elizabethbaai, en Bogenfels? Ook plek vir die mees skouspelagtige abseil ooit!
Die diep Namib met die grootste duine in die wêreld – dis waardeur mens moet reis om te gaan kuier by die Meob Hotel. Dis elke visserman se droom, en hier vang ons nie net vis nie, ons tel antieke munte en oer skulpe op die strand op.
Verby die oopgewaaide grafte van arbeiders wat kom help diamante soek het, verby die spookdorpe waar die koffieketel 50 jaar gelede net so gelaat staan is, deur klein Duitsland, tot by Kaap Kruis, waar Diego Cao vyf honderd jaar gelede ’n kruis kom plant het.
Verlede jaar het die Voetsporespan vanaf die Kaap tot aan die Voetheuwels van Kilimandjaro gereis, hoogste berg op die Afrika vasteland. Vanjaar word die reis voorgesit vanaf Kilimandjaro verder noord. In die program reis die span tot by Kili, en begin dan met voorbereidings om die berg te klim. Vanjaar se Voetspore moet bo op Afrika se hoogste punt afskop.
Kilimandjaro is ’n fisiese en emosionele uitdaging. Op die kruin, by ’n hoogte van byna 5900 meter bo seevlak, is daar die helfte soveel suurstof as aan die kus. Dit is liggaamlike inspanning en deursettingsvermoe om die roete aan te durf, maar die Voetsporemanne is met dapper en stapper al die pad boontoe.
Digby die Ngorongorokrater woon die Hatzabe stam. Dis mense wat nog versamelaar-jagters is, met ’n bestaan wat sterk herinner aan dié van die Khoi en San in suidelike Afrika. Die Voetsporespan is saam met hulle veld toe om te gaan jag. Ander mense, die Datoga, het die span gewys hoe daar nog tradisioneel in sentraal Tanzanië geleef word. Daarna word besoek gebring aan Engaruka, een van die belangrikste ruïnes in sentraal-Afrika.
Net suid van die Natronmeer is daar die enigste aktiewe vulkaan in Afrika se Groot Skeurvallei. Die laaste paar jaar het die vulkaan gereeld uitgebars. Die Voetsporespan het die berg aangedurf en geklim tot bo waar die lawa borrel soos wat dit kook uit die maag van die aarde. Die Masai het respek vir die plek. Hulle noem dit Ol Doinyo Lengai – die Berg van God.
Elke jaar, vir duisende jaar reeds, migreer die wildebeeste van die Serengeti in Mei noord na die Mara vlaktes in Kenia, net om ses maande later weer terug te keer. Die getalle wissel tussen 1.3 en 1.5 miljoen. Dis ’n gesig wat die Voetsporespan sprakeloos laat, en verstom laat staan voor een van die grootste wonders van die natuur.
Spekebaai in die Victoriameer is vernoem na een van die Afrika ontdekkingsreisigers in die 18e eeu – John Hanning Speke. Die baai is in die ooste van die meer – die grootste tropiese meer in die wêreld. Visvang in die meer bied aan miljoene mense hulle hoofbron van proteïene. Die Voetsporespan het gaan kuier by een van die vissersdorpies, en gaan beleef hoe die mense elke dag oorleef.
Dr. David Livingstone was knaend op soek na die oorsprong van die Nyl – die langste rivier in die wêreld. Naby Tabora in sentraal-Afrika is hy gekonfronteer deur vyandige stamme, tropiese siektes en wilde diere. Maar die plek het hy vir ’n tyd lank sy tuiste gemaak. Die Voetsporemanne het gaan kyk waar die goeie dokter gebly het en sy stryd teen die afskaffing van slawerny gevoer het.
Met sy laaste reis in Afrika het dr. David Livingstone soek geraak. Die New York Herald het Henry Morton Stanley opdrag gegee om te gaan uitvind of Livingstone gevange gehou was, siek was of moontlik dood was. Hy het hom aangetref by Ujiji aan die oewers van die Tanganjikameer en onder ’n mangoboom gegroet met die woorde: “Dr. Livingstone, I presume?” Die Voetsporespan het die ontmoetingsplek gaan soek.
Vir dekades lank was die soeke na die oorsprong van die Nyl een van die groot vraagstukke in Europa – wie die oorsprong van die Nyl beheer, beheer alles stroomaf, en dit sluit in die Soedan, grootste land in Afrika, asook Egipte, land van die farao’s. Speke het die oorsprong geïdentifiseer as Jinja, maar ander soos Burton en Livingstone het hom nie geglo nie. Die Voetsporespan het hulle gaan vergewis van die oorsprong, en toe ook gerekspring en met opblaasbote deur van die mees skouspelagtige stroomversnellings van die magtige rivier gevaar.
Miljoene flaminke kleur die Nakurumeer in Kenia in pienk, en op die oewers staan die renosters en buffels en wei. Dis ’n wildtuin op die buitewyke van ’n stad. Kenia is een van Afrika se safarisentrums, en Nakuru lok jaarliks duisende besoekers. Die Voetsporespan het ook gaan kuier by Kericho, grootste tee produserende streek in Kenia.
Nairobi is een van die hoofstede van Afrika. Die Voetsporespan was in die stadium bykans halfpad Kaïro toe, en moes ’n blaaskans neem terwyl die voertuie versien word, en daar herstel word wat stukkend was. Daarvoor was die hoofstad van Kenia ideaal.
Jaarliks word daar in Oktober ’n kameelderby gehou by Maralal. Ander tye van die jaar is dit net lekker om die gebied te gaan verken met die kamele van die wêreld. Verder leer mens die Samburu mense ken – ’n stam veel groter, maar ook veel meer veelkleurig as hul nefies, die Masai. Die Samburu het die Voetsporespan vermaak met tradisionele danse soos mens net in oos-Afrika kry.
Turkana is een van die mere van Afrika se Groot Skeurvallei, en op die oewers van die meer woon die El Molo, die kleinste stam in Kenia. Die mense is vissers, en met handlyne gaan vang hulle daagliks iets vir die pot. Daardie iets is soms tot so groot soos 90 kg. As die vis eers uit die water is, is dit nodig vir 2 manne om hom te dra.
In die reënseisoen is dit onmoontlik om oor die woestyn te ry. Die modderpappery om die woestyn maak dit onmoontlik. Dis toé dat die Voetsporespan gaan kyk. Die drie Nissans moes hulle alles gee, maar die span is daar deur. Die woestyn bied ’n surrealistiese ervaring. Die sout laat die plek lyk soos ’n sneeulandskap.
Nadat die Voetsporespan oor die eensaamste en gevaarlikste pad in Afrika in die noordooste van Kenia gery het, het hulle aangekom in Ethiopië. Hier was hulle nou in ’n plek met ’n ander kalender, ander horlosie, vreemde taal en ongewone gebruike. Ethiopië voel soos ’n eiland in Afrika. Dis ’n vreemde land.
Die Rastafarians het Haile Selassi aanbid. Selassi is ’n direkte afstammeling van Koning Dawid van die Ou Testament, en daarom vir hulle ’n heilige. Selassi het vir die Rastas van Jamaika grond present gegee by die dorpie Shashemene, en daar woon hulle vandag nog – mense van Karibiese eiland wat teruggekeer het na die kontinent van waar hulle voorouers as slawe weggevoer was.
Harer is die vierde heiligste stad vir Islam, maar ook die geboortestad van Haile Selassi. Dis ’n stad waar Christen en Moslem in vrede saamwoon. Dis ’n stad waar ’n mens voel jy is twee duisend jaar terug verplaas na die Bybelse tyd. Dis ’n stad met ’n ringmuur om, met esels in die nou straatjies waar die melaatses bedel, en snags kom die hiënas die stad binne om die plek skoon te maak.
Die hoofstad in die land van meer as 60 miljoen mense is een van Afrika se bedrywigste met die grootste opelugmark op die kontinent. Dis ’n stad van kontraste met katedrale en bedelaars. Dis ’n stad wat hulle wat voorheen die land regeer het steeds eer – al stem die huidige regering nie saam met vorige denkpatrone en bestuurstyle nie. Dis ook geleë op die Ethiopiese Hooglande – die fabriek wat die een langsafstand wêreldkampioen na die ander oplewer.
Ook al genoem die agtste wonder van die antieke wêreld – Lalibela, die plek waar daar 11 kerke uit klip gekerf is. Vir meer as 800 jaar staan die skepping van Koning Lalibela hier vir almal wat wil kom aanbid. Daarna reis die Voetsporespan al die pad langs met die Ethiopiese Hooglande in die rigting van die Tanameer.
Die Witnyl is ’n stroompie vergeleke met die Blounyl, en die Blounyl het sy oorsprong by die Tanameer. Dis ’n indrukwekkende stroom water wat ’n paar kilometer suid van waar dit uit die meer vloei, een van Afrika se mooiste watervalle vorm. In die meer self is daar mannekloosters, en by sommiges word geen vroue toegelaat nie. Op een van die eilande het, volgens oorlewering, Maria en die Jesuskind kom skuil toe hulle moes vlug uit Egipte.
Die Blou- en Witnyl vloei saam by Kartoem. Die twee magtige riviere word een by die hoofstad van die Soedan. In die land, wat so drasties anders is as Ethiopië wat die span pas agter gelaat het, is daar ’n baie sterk Moslem karakter, en een van die kleurrykste seremonies vind plaas by die Mahomed el Nil moskee waar die moskeegangers hulself tot in ’n trans dans.
Voor die piramides van Egipte gebou is het die Nubiërs die piramides van Meroe opgerig as grafkelders in die woestyn. Met byna geen toeriste wat die Soedan besoek nie, was die Voetsporekamp neffens die piramides van Meroe een van die wonderlikste ervarings. Nou was die span in die groot woestyn.
Die reënval syfer in die Nubiese woestyn is nul. Vanaf Abu Hamed tot by Wadi Halfa is daar net ’n treinspoor wat die roete aandui. Geen mens of dier kan in die wêreld, waar daar geen oase is, oorleef nie. Maar die deel van die Sahara is pragtig in sy eenvoud. Dis ’n magiese wêreld.
Vanaf Aswan tot by Luxor was die tuiste van die farao’s van die antieke tyd. Dit is waar hulle tempels en grafkelders gebou het. Vandag staan mens verstom om te sien hoe die mense hulself reg gemaak het vir die hiernamaals.
Met die bou van die Aswandam is duisende vierkante kilometer onder water. Van antieke Egipte se grootste tempels, die by Abu Simbel, gebou deur Ramses II, sou vir ewig verdwyn. UNESCO het ingespring om die tempels te bewaar, en het hulle verskuif na die oewers van die dam. Dit was ’n grootse ingenieursprestasie, en vandag kan mens steeds in verwondering staan oor die prestasies van die ingenieurs van duisende jare gelede.
’n Reis van die Kaap tot by Kaïro eindig by die piramides en sfinks van Giza. Dit is waar die Voetsporespan klaargemaak het voor hulle sou terugkeer Alldays, Johannesburg, Springbok en Pretoria toe. Dit was ’n lang en epiese reis.
Die span het bymekaar gekom by Gansbaai. Saam met Wilfred Chiveli en sy span het hulle gaan haaiduik en gaan kyk hoe die Witdoodhaai – een van die mees bedreigde spesies in die oseaan – van onder die water lyk. Na die haaiduik is Johan, Rey, Gideon, Lourens en Deo na wynmaker Beyers Truter. Saam met Beyers het hulle arikreukel tussen die bamboes uitgehaal, en toe wys Beyers hoe ’n mens die seelekkerny gaarmaak. Die span het daarna vertrek op die tog van Gansbaai na Gaboen. Daar het byna 15000 kilometer in die volgende drie maande voorgelê.
Pella is ’n klein dorpie in Boesmanland waar die Katolieke Sending vir meer as 100 jaar reeds gevestig is. Dis ’n pragtige oase in die woestyn. Die Voetsporespan het by die mense van Pella kom kuier en gaan bly by die gasteplaas Klein Pella, waar die tweede grootste dadelplaas in die wêreld langs die Oranjerivier geleë is. Na die besoek aan Pella is die span via Augrabieswaterval na Riemvasmaak. Die mense van Riemvasmaak is vir ’n tyd lank onder gedwonge verskuiwing verplaas na Damaraland in Namibië en ook na die Transkei in die Oos-Kaap. Dis toe die SA Weermag die gebied nodig gehad het om hulle groot kanonne te toets. Maar die mense van Riemvasmaak het teruggekeer na hulle geboortegrond.
Die Kgalagadi-oorgrenspark is die mees suksesvolle van die oorgrensparke in Suidelike Afrika. Dis waar mens ervaar dat wilde diere nie deur landsgrense gestop wil word nie. Die span besoek die park en gaan maak ’n draai in die wildernisgebied van Mabuasehube. Die groot katte – leeus en luiperds – is wat mens kom soek in Mabuasehube. Dis ook waar spanlid Deo Magoye van onskatbare waarde is. Die terrein in die semi-woestyn is soveel anders as Oos-Afrika vanwaar Deo kom, maar ook hier is hy die man wat die leeus en veral luiperd sien op plekke waar ander mense verby ry. Die besoek aan Mabuasehube word afgesluit met ’n tradisionele Voetspore-aandete, voor die span verder noord reis, deur Dorsland, tot naby die grens van Namibië.
Sekerlik een van die kleinste grensposte in die wêreld is die een by Dobe, tussen Botswana en Namibië. Maar dis kortpad deur die Kalahari as mens vir die Boesmans van Tsumkwe wil gaan kuier. Die “Gods must be crazy”-wêreld. Die Boesmans in die ooste van Namibië voer tot ’n groot mate nog ’n versamelaar/jagter-bestaan. Na die kuier by Aasvoëlnes is die span na Dorslandboom – een van die reusekremetarte wat in Boesmanland staan. ’n Plek waar die Dorslandtrekkers in die laat 1800’s hulle name op die boom kom uitkerf het.
In die Kaudom ervaar ’n mens ware wildernis. Die kampgeriewe is nou reeds so beskadig deur olifante, daar word nie meer deur die Namibiese Parkeraad kampfooie gehef nie. By die kantoortjie is daar ook ’n waarskuwing: Pasop vir leeus en hiënas in die kamp! ’n Mens kom Kaudom toe om olifante te kyk. Die ou grotes is die hele park vol. Die span het hulleself gaan tuismaak by ’n watergat en gewag vir die ou grotes om nader te staan.
Op Rundu het die Voetsporespan uitgebrei. Koos Moorcroft, Angolese toeroperateur, en José Livingue, tolk, het hulle by die res van die manne aangesluit. Vandaar het die span gereis na Angola. By Ruacana, by die waterval wat soms droog is wanneer daar hidro-elektriese krag opgewek word, is die span Angola binne. Daarna is dit afreis na die kus, al langs die Kunenerivier. ’n Mens kom die Himba’s van Angola teë. Die laaste skof is sowat 70 kilometer deur die Namibwoestyn, tot by Foz do Cunene, waar die Kunenerivier in die Atlantiese Oseaan uitmond.
Die Voetsporespan het vroegoggend vanaf Foz do Cunene vertrek op ’n pragtige sonskyndag. Die seelewe aan die Angolese kus is skouspelagtig. Maar toe tref die ongeluk die span. Oor een gedeelte van die kus kan ”n mens slegs met springgety, laagwater, reis. Die sandduine loop tot teenaan die see. Net een keer per maand kry ’n mens die kans om verby die rotsbank op die strand te kom. Dit was springgety en laagwater, maar die see was omgekrap en selfs met laagwater het die branders tot teenaan die duine gebreek. Die span is vasgevang in ’n 60km strook wat bekend staan as die doodsakker. Hulle het die gevaar geloop om hulle voertuie en al hulle toerusting in die see te verloor en gestrand te sit op die Skedelkus van die Dood.
Na die benoude oomblikke op die strand aan die Skedelkus, is die span die Namib in. Daar was geen aangeduide roete nie. Dit was onbekende terrein. Heeldag moes hulle deur die skouspelagtige duine van die Namib, op soek na ’n duinstraat wat noord loop, ry. Dié was daar nie. Die Voetsporemanne het gaan oornag in die spookdorp Espanhierra en toe verder noord gereis deur die Welwitschiavlaktes van Angola, al die pad deur die Iona Nasionale Park. Laatmiddag het die span aangekom by die hawedorpie Tombua en toe vir die eerste keer in meer as ’n week ’n kans gekry om by Flamingo, visvangmekka aan die Angolese kus, te stort.
Die span het met die Angolese kus gereis na ’n paar wrakke – skepe wat nie die verwoestende storms van die Atlantiese Oseaan en Skedelkus kon trotseer nie. Daarna was dit ’n besoek aan die Arcomeer – winderosie wat beeldhouer gespeel het in die rotsformasies van Tombua en selfs ’n boog waaronderdeur mens kan loop, uitgekerf het. Maar toe was dit terug na Flamingo vir visvang soos ’n mens dit net in Angola van die strand af kan doen. Die vis word dan voorberei in die heerlikste soesjie en sasjiemie.
Die Voetsporespan moes uiteindelik die gerief van Flamingo verlaat en het die binneland ingereis. Die Lebapas is een van die mooiste bergpasse in die wêreld en neem ’n mens op na die hooglande van Angola, waar die Dorslandtrekkers by Humpata tot rus gekom het. Na Humpata reis die span verder na die stad Lubango, waar die Christusbeeld oor die stad waak en dan verder na Tundavalla, met sy loodregte kranse van meer as 1000 meter.
Die span kamp op die strand by die Zulu Restaurant in Lobito en reis dan weer die binneland in, deur digbegroeide reënwoude en verby skouspelagtige watervalle. Daar word kamp opgeslaan langs die Katedraal van Waka Kungu. Dan besoek die Voetsporemanne Brug 14 – een van dei beroemdste veldslae van die 1975 Operasie Savannah en waar daar sommer ’n paar Honoris Crux-medaljes verower is. Dan is dit weer kus toe, na die vakansieplek by Cabo Ledo, waar die kostafels kreun onder die krappe, krewe en garnale.
Die Voetsporemanne reis oor die indrukwekkende brug na die lodge by die Kwanzarivier. Met ’n bootvaart op die rivier sien hulle al hoe meer witaasvoëls — ’n aasvoël so volop, sy wetenskaplike naam is “angolensis”. Ook die wortelboomwoude is pragtig. ’n Besoek aan Quisama Nasionale Park was ’n mens wat ’n groot impak die oorlog op die natuurlewe in Angola gehad het. Dan is dit weer terug Kwanza Rivier Lodge toe, vir visvang in die riviermond. ’n Mens is feitlik gewaarborg van sukses.
Luanda is ’n stad in wanorde. Tussen die chaos word daar hard gewerk om dit een van die mooiste stede in Afrika te maak. Van die hoofstad het die Voetsporespan gereis na een van Angola se indrukwekkendste landmerke – Pedras Negras. Massiewe swart rotse in die middel van ’n vlakte. Dit sal nog een van die land se hooftoerisme-aantreklikhede word. Asof dit nie genoeg is nie, is die waterval van Calandula so skouspelagtig soos Victoria, met ’n gewaarborgde reënboog elke middag as die son skyn. 9147km van die Voetsporereis van Gansbaai tot Gaboen was agter die rug. Daar het nog 5431km voorgelê voor die span sou aankom in Libreville, noord van die ewenaar.
Die tweede helfte van vanjaar se reis begin net noord van Luanda, by Barro do Dande. Die manne koop vis op die vismark, kuier op die strand en vat dan die pad noord, rigting Kongorivier. Onderweg word daar aangedoen by die dorpies Ambriz en Nzeto. Wanneer die dieselvoorraad laag word, word daar brandstof in 20-literhouers aangekoop. Dis ’n oefening wat die manne later nog baie probleme sou gee. Maar vir eers is dit ’n reis tot by die Kongorivier, tweede grootste rivier in die wêreld.
Na die besoek aan die mond van die Kongorivier is dit ’n reis die binneland in, in die rigting van die DRK. Dis nie ’n paadjie wat deur baie gebruik word nie. Dis meestal tweespoor. Saans slaap die manne sommer in die veld. Wanneer hulle uiteindelik die grens bereik, is dit gesluit. Dis nog ’n dag se wag voor hulle die DRK, die vyfde land op vanjaar se reis, kon binnegaan. In die DRK sien hulle die spoorwegstelsel van weleer wat deur die Belge gebou is en dan gaan saal hulle af by die skouspelagtige watervan van die Chutes de Zonges.
Hierdie episode begin met dieselfilterprobleme en daarna ’n besoek aan die Botaniese Tuin van Kisantu. Die tuin is meer as 100 jaar gelede deur ’n Jesuïetepriester begin en spog vandag met plante van dwars oor die wêreld. Maar dan is dit Kinshasa in – een van die mees wanordelike hoofstede in Afrika. Tog vind die span ’n uitstekende restaurant met van die beste garnale op die kontinent. Hulle besoek ook die dieretuin, en Streicher, die span se jongste lid, sluit ook in Kinshasa by hulle aan. Daarna kruis hulle die Kongorivier na Brazzaville.
Die Voetsporespan is nou reeds in die sesde land op vanjaar se reis. Uit Brazzaville vertrek hulle na Dolisie. Onderweg is daar twee groot hindernisse – die slegte pad en die ninjas. Die slegte pad eis sy tol met een van die voertuie se bladvere wat breek en die ninjas, gewapende rowers wat padblokkades oprig, moet omgepraat word om die manne deur te laat.
Met vanjaar se Voetsporereis kom die span gereeld ander Suid-Afrikaners teë. In Pointe Noire is daar sommer ’n groot groep manne wat in die Kongo kontrakwerk doen. Saam met hulle word daar gebraai en gholf gespeel in die stad wat eens een van die vakansiemekkas op die kontinent was. ’n Nasionale verkiesing beperk ook die span se bewegings en dit laat hulle toe om ’n dag of wat langer op Pointe Noire te kuier.
Na Pointe Noire reis die span deur al hoe digter woude, verder noord. Die paadjie loop deur die oerwoud – een van die grootste reënwoude in die wêreld. Die grens tussen die Kongo en Gaboen is ook nie baie duidelik nie en op een dag word daar op vier verskillende plekke paspoort en ander dokumente gevra. Uiteindelik kom die span aan in Ndende en slaap die eerste keer in Gaboen.
In die eerste helfte van die vorige eeu het dr. Albert Schweitzer ’n hospitaal opgerig in die destydse Frans-Ekwatoriaal-Guinee. Die hospitaal het oor die jare duisende mense van verskillende siektes genees. Die personeel van die hospitaal kom van dwars oor die wêreld, en kom werk gratis in die dorpie Lambaréné om die droom van die Nobelpryswenner Schweitzer te help verwesenlik. Die span gaan kyk waar die goeie dokter sy werk gedoen het.
Gaboen is veral bekend vir sy eksotiese dierespesies. Die span besoek die Loango Nasionale Park en tydens ’n bootvaart op een van die talle riviere, sien hulle die slankneuskrokodille. Hulle gaan besoek ook ’n kerk wat ontwerp en gebou is deur die Franse ingenieur Gustave Eiffel en gaan kyk daarna na die silwerruggorillas.
Gaboen, geleë op die ewenaar, is een van die lande wat die digste plantegroei het in die wêreld. In die woude floreer die oerwoudolifante. Die olifante is bietjie kleiner as die Afrika-olifant en die olifant se skof is ook ietwat laer as sy boude, wat die diere in staat stel om deur die bosse te beur. Die Voetsporemanne gaan olifante kyk en sien op die koop toe ’n wonderlike verskeidenheid voëlspesies.
Die Voetsporemanne verken die Loango Nasionale Park. In die park is daar waterbuffels en bosvarke wat hulle nog nooit voorheen gesien het nie. Nadat die manne een aand op die strand gaan kamp het, sien hulle die volgende oggend die bosvarke op die strand waar hulle kom uintjies grawe en krappe jag. Dit is ’n uitsonderlike gesig.
Die Voetsporemanne vlieg oor na São Tomé, sowat 250km vanaf die vasteland. Toe die Portugese ontdekkingsreisigers in die vyftiende eeu die eilande van São Tomé en Principe ontdek het, was die eilande, geleë op die ewenaar, onbewoon. Hulle het ’n florerende kakao- en koffiebedryf gevestig. Die bedryf is vandag tot niet en al wat oorgebly het, is die tekens van vergange glorie.
Bom Bom, die oord op die eiland Principe, is een van die primêre visvangbestemmings in die wêreld. Dis ’n pragtige eiland, met eksotiese plantegroei en ’n besondere voëllewe, maar die manne was by Bom Bom om vis te vang. Op een dag slaag hulle daarin om sommer elf marlyne aan die hoek te kry.
Terug op die vasteland reis die Voetsporespan tot by Libreville, een van dei modernste stede in Afrika. By Libreville word die voertuie op ’n boot gelaai en vaar hulle na Port Gentil, enigste hawe van Gaboen. Daar word hulle voertuie in houers gelaai en terug verskeep huis toe. Na ’n reis van 14637km, ’n volle drie maande, is nog ’n Voetsporereis op ’n einde.
Die span kom saam met vriende en familie bymekaar by die mees suidelike punt van die Afrika-vasteland. Laaste voorbereidings word getref. Die reis noord begin. Die eerste mikpunt is die dorpie Rhodes aan die hange van die Maluti’s. Onderweg, net buite Queenstown, veroorsaak ’n helikopterongeluk byna ’n einde aan die reis, pas nadat dit begin het.
Die span reis oor die Hooglande van Lesotho en dan af met Sanipas na Natal. By Amersfoort word daar by Jan Staal du Toit motorfiets gery, voor die span verder noord reis na Pafuri. ’n Tweede afskeidsgeleentheid word gehou met ’n aandete van roosterkoek en skaapkop.
Die span verlaat Suid-Afrika deur die Krugerwildtuin en reis met die Limpopovallei tot aan die Indiese Oseaan. By Inhambane word daar by die mark seekos gekoop, en by die Barrarif word daar roofvis gevang. Linga-Linga op die noordelike oewer van die Inhambane-strandmeer is ’n wonderlike tropiese bestemming.
Aan die Mosambiekse kus is die onderwaterparadys by Bazaruto. Nie net het die plek uitsonderlike koraal nie, maar hier skuil die meerminne van weleer, die Dugongs, onder die wateroppervlak.
Die Gorongosa Nasionale Park, ’n plek wat voorheen as Afrika se Eden bekend gestaan het. Die week word afgesluit by die graf van Mary Moffat Livingstone op die oewer van die Zambezi.
Die ’n week van visvang op Afrika se vierde grootste dam. Die manne bring besoek aan die instrukwekkende hidro-elektriese kragstasie in die Zambezi, optspan langs die massiewe dam, en probeer dan om tiervis te vang.
Die week se reis bring eers ’n besoek aan Upington se graf net buite Lusaka. Daarna is dit ’n kuier by die boere van Mkushi in Sentraal-Zambië. Talle Suid-Afrikaners het hulle reeds hier kom vestig en die boerderyvedryf wat hulle oor ’n paar dekades lank ontwikkel het, is indrukwekkend.
Dr. David Livingstone was een van die eerste Westerlinge wat Afrika werklik ontgin het. Hy het ook onverpoosd daarvoor geveg om Afrika van Slawerny te bevry. Hy het gesterf langs die Bangweulumoeras. Na ’n besoek aan die plek waar Livingstone gesterf het, gaan soek die span een van die vreemdste voëls op die kontinent – die skoenbek. Die skoenbekke broei naby die lesjweevlaktes waar daar ook meer as 150000 van die bokke te sien is.
Om op die MV Liemba op die Tanganjikameer te vaar is vir jare reeds ’n Voetsporedroom. Dis ’n senutergende wag by Mpulungu op die aankoms van die skip, maar as sy eers opdaag en die voertuie, vrag en ander passasiers aan boord gaan, is dit ’n uitsonderlike ervaring tydens die drie dag lange vaart noord. Met die aankoms in Kigoma is daar meer as 200 ton vrag en meer as 650 passassiers aan boord.
Rwanda is die digbevolkste land in Afrika. Tog het die land die grootste verskeidenheid van primate in sy woude. Die span reis na die suidweste van die land en gaan stap in die Nyungwewoud, op soek na sjimpansees. Wanneer hulle ’n trop kry, is dit ’n baie vreemde ervaring.
Rwanda is ’n pragtige land. Tog, in 1994, het die land een van die grootste menseslagtings beleef toe bykans ’n miljoen mense tydens die volksmoord vermoor is. Oral in die land is daar gedenktekens met die leuse: Nooit weer nie! Na afloop van die besoek aan Rwanda, reis die span na Uganda en gaan deur die Ondeurdringbare Woud.
Die park is vernoem na die koningin van Engeland. Sy het die park nog maar net een keer besoek. Dit is geleë op die oewer van die Edwardmeer. In die suide, by Ishasha, is daar die boomklimleeus. In die noorde, langs die Kazingakanaal, is daar ’n oorvloed van voëlspesies asook wilde diere soos olifante, buffels, seekoeie, krokodille, waterbokke, topi en talle meer. Na ’n besoek aan die park kruis die span die ewenaar.
Vanaf Fort Portal reis die span na Jinja op die Nyl. Dit word haas een van die avontuurbestemmings op die vasteland, met witwaterroei, rekspring en visvang op die Victoriameer net ’n paar van die aktiwiteite.As alternatief is daar ook net die kans om te ontspan langs die wêreld se langste rivier.
Berg Kenia is 5000 meter hoog. Die span reis deur Nairobi na Nanyuki en klim dan die berg in net twee dae. Dit is ’n uitdaging, veral vir ses manne wat nie juis fiks is vir die aanslag op die berg nie. Maar die natuurskoon is ongelooflik, en om die kruin by Punt Lenana te bereik is ’n prestasie.
Die pad noord in Kenia is die slegste op die vasteland. Wanneer die span die Chalbiwoestyn bereik, is dit een groot moddersee nadat die plek sy eerste behoorlike reënin vyf jaar gehad het. Hier kom die span voor een van sy grootste uitdagings tot dusver op vanjaar se reis te staan.
Die Sibiloi Nasionale Park in die noorde van Kenia is geleë in ’n woestyn. Dis warm, droog en onherbergsaam. Maar in die park is die pragtige Turkanameer – een van Afrika se mooiste Skeurvalleimere en die plek waar Richard Leaky argeologiese skatte gevind het.
Hierdie week tref teëspoed die span. Eers kan hulle nie Ethiopië binnegaan nie weens ’n gebrek aan visums, en boonop breek een van die voertuie. Dit beteken ’n 700 kilometer reis agter op ’n vragmotor, oor van die mees uitdagende terrein op die kontinent.
In Nanyuki word die voertuig herstel, en daarna wag die manne vir hulle paspoorte met Ethiopiese visums. Wanneer dié uiteindelik opdaag is dit weer noord met die Marsabit Moyale-pad, en vandaar die lang pad na Addis Abeba, hoofstad van Ethiopië.
Die week se reis is noord, met die een bergpas na die ander oor die Hooglande van Ethiopië.
Die span besoek die oudste klipkerk in Ethiopië en reis dan na Aksum. Aksum was eens die setel van die Koningin van Skema. Sy het vir Koning Salomo ’n seun gebaar en die seun, Manalik, het die Ark van die Verbond, die tablette met die Tien Gebooie, na Aksum gebring. Vandag nog word die teenwoordigheid van die Arik in Aksum gevier, en die span word deel van ’n Verbondsarkprosessie.
Die span reis van Ethiopië na Soedan en gaan die Sahara binne. Net noord van Port Sudan aan die Rooi See gaan snorkel die namme. Die plan om noord te reis en Egipte binne te gaan aan die Rooi See word verydel en daar moet die manne dieper die Nubiese Woestyn in, in die rigting van Atbara en Wadi Halfa
Die enigste manier om die grens oor te steek van Soedan na Egipte is oor die Aswandam. Weekliks vertrek ’n veerboot van Wadi Halfa na Aswan. Die veerboot neem net passassiers.
In Aswan aangekom moet die span wag vir die voertuie om op te daag. Die tyd word verwyl deur die pragtige stad op die oewer van die Nyl te verken.
Nadat die voertuie uiteindelik arriveer kan die span verder. In plaas daarvan om met die Nyl langs te reis na Kaïro, reis die span deur die Sahara. Naby een van die oases in die weste van Egipte kom hulle die fabelagtige Wit Woestyn teë. Dis ’n uitsonderlike wêreld wat deur die eeue deur winderosie geskep is.
Na drie maande kom die span aan in Alexandrië aan ide Middellandse See. Die reis van 20000 kilometer kom tot ’n einde by die vuurtoring van die farao. Elke ekspedisie het sy uitdagings en hierdie een het opnuut bewys Afrika is ’n kontinent met verskeidenheid en avontuur.
Die Skeurvalleireis loop nou van Kigoma in Tanzanië na Burundi. Eers na die oorsprong van die Nyl, daarna die Kareravalle en dan die hoofstad, Bujumbura. Vanaf Bujumbura reis ons na Rwanda waar ons eers aangaan by die Cimerwa-sementfabriek, en van daar na Gisenyi aan die Kivumeer.
Die span verskeep voertuie na Tamatave. Vandaar reis hulle noord en neem ’n veerboot na Ile Sainte Marie, die eiland van seerowers. Op die eiland ontmoet hulle Ockie Snyman, ’n Suid-Afrikaner wat reeds 15 jaar in Madagaskar op die klein eiland Ile aux Nattes woon. Na hulle terugkeer na die groot eiland neem die span die berugte RN5 noord op teen die ooskus van Madagaskar.
Na drie dae se ry, wat 'n bietjie meer as 200 km afgelê het op die uitdagende 4x4-roete wat as 'n nasionale pad dien, bereik die span Mananara Nord. Op 'n eiland in die Mananara-rivier sien hulle die ontwykende nagtelike aye-aye, een van die vreemde lemur spesies van Madagaskar. Die span keer dan terug op die RN5, al die pad terug na Andasibe om die verskeidenheid van die eiland se wild te ervaar. Sifaka-, bamboes- en indri-lemurs, kameelperdnekkalanders, stertblaargeitjies, boas, paddas, spinnekoppe, nagpotjies... Die week word afgesluit by die pragtige Le Domaine de l’Ermitage by die Mantasoameer.
Die span reis noord na Mahajanga op die Mosambiekkanaal. Dit is 'n bedrywige dorp en 'n gewilde vakansiebestemming vir die mense van die hoofstad. Na Mahajanga word 'n besoek aan die wildbewaringsgebied van Ankarafantsika gebring. Goed ingeligte gidse help terwyl die span hierdie park gedurende die dag- en nagstaptogte ervaar. ’n Verskeidenheid lemurs en verkleurmannetjies word gesien, asook die vreemde blaarbesies, akkedisse en spinnekoppe.
Die mees noordelike dorp in Madagaskar is Diego Suarez. Hierdie dorp, op die tweede grootste baai in die wêreld, het beskerming gebied aan 'n verskeidenheid vloot's tydens verskeie oorloë. Massiewe kanonne by die mond van die baai, sowel as uitkykpunte vanaf plekke soos die fort by Windsor Castle, getuig van die strategiese belangrikheid daarvan. Van Diego Suarez af reis die span suid na die Ankarana Nasionale Park vir hul eerste ervaring van die tsingy, Madagaskar se unieke rotsformasie.
Nose Be, die "groot eiland", is die toeriste-mekka van Madagaskar. Aanvanklik word die span by die Nosy Lang Villa van Bossi Adventures en sy bekoorlike gasheer, Nesterine, vermaak. Die span vaar dan tussen kleiner eilande op 'n luukse seiljag Adiva, gaan snorkel en skubaduik by Sakatia en besoek een van die vele heiligdomme waar 'n mens 'n kitservaring van die verskeidenheid Madagaskar-wildelewe het. Die eiland word op vierwielmotorfietse verken.
Antananarivo, die hoofstad van Madagaskar, is 'n lewendige stad met 'n polsende ritme. Dit word die beste verken óf te voet óf in een van die vele oulike Citroen- of Renault-taxi's. Die span sluit by die Malgassiese Minister van Toerisme aan by 'n perskonferensie om die belangrikheid van sterk ekonomiese en diplomatieke bande tussen Madagaskar en Suid-Afrika te beklemtoon, en reis dan suid na Antsirabe, die hoofstad van die ambagsmanne van Madagaskar. Hier sien die span eerstehands hoe die Malgassiese ambagsmanne gebruik maak van wat lyk soos puin om die mooiste kunsstukke te skep.
In hierdie episode beleef die Voetspore-span definitiewe Madagaskar. Eers is dit 'n reis na die kusdorpie Morondava, dan noord na die Tsingy de Bameraha, die unieke Malgassiese tipografie, wat die massiewe Tsiribihina-rivier met 'n skut oorsteek. Twee dae word by die tsingy deurgebring – eers die petit tsingy en dan die grand tsingy met sy netwerk van grotte onder die plafon van kwarts en kalksteen. Die week word afgesluit in die Allée de Baobabs, en pad loop tussen die reuse van die Madagaskar-landskap terwyl hulle hoog tussen die rysvelde van Morondava staan.
Nadat hulle 'n paar van die meer bekende terreine van Madagaskar besoek het, vertrek die Voetspore-span nou, buite die gebaande pad. Die klein vissersdorpie Ankevo sur Mer bied 'n insig in die daaglikse aktiwiteite van mense aan die Mosambiekse Kanaalkuslyn. Die reis langs die kus, met kamp onder die sterre, neem die span na die besonderse plek van die kremetart van Andavadoaka. By die skilderagtige Salarybaai gaan die span visvang en snorkel. Die rif langs die westelike kuslyn van Madagaskar bied van die beste onderwaterterreine ter wêreld.
Tuléar en Anakao is gewilde bestemmings in Madagaskar, maar om suid van Ankevo te reis is 'n uitdagende reis. Hierdie woestynagtige streek bied 'n unieke stekelrige woud met sy seekatbome. Namate die span hierdie gebied aan die begin van die reënseisoen bereik, is die meeste van die riviere droog, wat rivierkruisings sonder gebeurtenisse maak. Maar dan bereik die span die Menarandrarivier, wat in volle vloed is. Die keuse is om die Menarandra oor te steek of 'n ompad te ry. Met die bystand van die plaaslike inwoners staar die span die uitdaging te staan.
Om na die afgesonderde suide van Madagaskar te reis, bied baie verrassings. Op pad na die kusdorpie Lavanono ry die span deur 'n sandwoestyn wat soos 'n mini-Namib lyk. Lavanono self is 'n oulike vissersdorpie. Die mees suidelike punt van die eiland is die windverwaaide Cap Saint Marie, geleë in 'n heiligdom vir die endemiese skilpaaie van Madagaskar. Die volgende punt op die reis is die nog dorre Faux Cap waar eierdoppe van die nou uitgestorwe olifantvoël gevind kan word. Die episode word afgesluit met 'n besoek aan die Mandrare River Camp, Madagaskar se eerste eko-lodge.
Die Manafiafy Beach and Rainforest Lodge aan die suidoostelike kus van Madagaskar bied ongeëwenaarde luukse. Die lodge is in die skilderagtige baai van St. Luce geleë, die plek waar die Franse in die 1700's die eerste landing op Madagaskar gemaak het. Hier neem die span die massiewe vrugtevlermuise, wat vlieënde jakkalse genoem word, waar, gaan walviskyk en diepseehengel, en gaan op 'n nagtelike staptog om die wildlewe van die eiland na donker te ervaar. Om Manafiafy agter te laat en noord na Vangaindrano te ry, het tien veerbootoorgange en een van die slegste nasionale paaie denkbaar geïmpliseer. Vir die RN12 het jy 'n goed toegeruste 4x4 nodig.
Die Voetspore-span doen sy eerste 4x4-herwinning ooit op 'n nasionale pad op die RN 12 na Manakara toe een van die voertuie in die modder vasgery het. Om Manakara te bereik bied die geleentheid om die lewe langs die Pangalanes te ervaar, die 600 kilometer lange natuurlike kanaal, wat noord langs die ooskus van Farafangana tot by Tamatave loop. Die span draai dan die binneland in na die intellektuele sentrum van Fianarantsoa. Die week word afgesluit met 'n staptog na die pragtige Sakaivo Nord in die Zafimaniry-streek en 'n besoek aan die syprodusente van Soatanana.
Nader aan die einde van die reis besoek die span eers die besonderse ambagsmanne van Ambositra, keer dan terug vir 'n laaste besoek aan die hoofstad Antananarivo voordat hulle na die kusoorde langs die Pangalanes, suid van Tamatave, gaan. Die besoek aan Madagaskar eindig met die voertuie vanaf Tamatave na Suid-Afrika verskeep word, 'n taxirit terug na die hoofstad en 'n vlug terug na Suid-Afrika. Voetspore in Madagaskar was die eerste ekspedisie buite die Afrika-kontinent en die 'n insig gebied in 'n unieke, 'n soms vreemde, en dikwels verrassende eiland in die Indiese Oseaan.
In Episode 1 begin die span hul reis by Cape Cross en reis na Damaraland en Kaokoland. Hulle ontmoet woestynolifante in die droë rivierlope van die Namib. Elke aand kamp hulle onder die sterre en besin oor soortgelyke ervarings die afgelope 16 jaar.
In hierdie episode besoek die span Opuwo en Rusplaas waar die Dorslandtrekkers eens gewoon het. Hulle gaan voort met hul reis na die Etosha Nasionale Park en by Hein Vosloo se kamp herdenk hulle die interessante karakters wat hulle die afgelope 16 jaar teëgekom het.
In Episode 3 reis die span na die Khaudum Wildreservaat. Dit is een van die laaste ware wildernisgebiede in Suider-Afrika. Daar is 'n oorvloed van wild, veral olifante. Dit is ook waar hulle weer een van die uitsonderlike Voetspore-etes kook.
Die span reis deur die Kalahari en besoek die beroemde kremetart waar die Dorslandtrekkers in die 1870's verbygekom het, die Nyae Nyae-panne in Namibië en die Gcwihaba-grotte in Botswana voordat die episode in Maun afgesluit word.
In Episode 5 reis die span oor Botswana nadat hulle die Moremi-wildreservaat besoek het. Hulle kamp onder die sterre in Sua-pan voordat hulle hul reis na die indrukwekkende Kubu-eiland in die middel van die Makgadigadi-pan voortsit.
Die span reis na Elephant Sands in Noordwes Botswana vir 'n noue ontmoeting met Olifante. Dit gee genoeg tyd vir nadenke oor soortgelyke ervarings die afgelope 16 jaar. Aan die einde van die episode gaan die reis voort met Jagtersroete na Pandamatenga.
Episode 7 word in Zimbabwe deurgebring waar die span eers weer Hwange besoek, dan na die Matopos reis waar Cecil John Rhodes begrawe is voordat hulle teruggaan na Sondelani waar een van die spanlede 16 jaar gelede deur 'n luiperd aangeval is.
Episode 8 sien die span terug in Suid-Afrika. Die week word in die Limpopo-provinsie by die Mapungubwe-heuwel op die oewer van die Limpoporivier deurgebring. Hulle ontvang gaste soos twee van die vrouens kom kuier. Die episode eindig by Shilo, die plaas van Gideon Swart, een van die oorspronklike Voetspore-spanlede.
Hierdie episode word in Venda deurgebring. Dit was een van die oorspronklike Voetspore-reis se gunstelingbestemmings. Maar die roete neem hulle eers verby die indrukwekkende Van Collerpas in die Soutpansberg voordat hulle die Fundudzi-meer en Thathe Vondo Holy Forrest besoek.
In episode 10 besoek die span die Kruger voordat hulle hul reis na die Limpopo Trans-Frontier Park in Mosambiek voortsit. Hulle besoek ook die Massingirdam voordat hulle weer die Kruger by Giriyondo binnegaan.
In Episode 11 reis die span verby Barberton na Swaziland via die Saddleback-pas. In die Swazi-koninkryk besoek hulle Ted Reilly se wildreservate Mlilwane, Mkaya en Hlane.
In hierdie episode keer die span terug na Mosambiek. Eers besoek hulle Santa Maria in die baai van Maputo. Daarna reis hulle deur die Maputo-olifantreservaat na Ponta do Ouro.
In die laaste episode van die reeks reis die span van Ponta do Ouro na Ndumo en St'Lucia. Soos die eerste reeks, 16 jaar gelede, eindig hierdie een op die strande van die noorde van KwaZulu Natal.
Die span arriveer vir 'n reis van drie maande deur Indië. Nadat hulle die stad vir 'n paar dae verken het, kry hulle hul nuwe Royal Enfield Classic-motorfietse en vertrek en ry suid langs die kus. Die eerste naweek was by 'n vismark op die strand van Marud.
Die span reis na Indië se kleinste staat - die vakansiehoofstad Goa. Langs die pad ontmoet hulle die Goan Royal Riders op 'n ontbytdraf. Ná ’n paar dae in Goa neem die reis hulle na die opelugmuseum van veertig vierkante kilometer met die indrukwekkende Viroopaksha-tempel en ’n strydwa, uit klip gekap.
Van Hampi af reis die span suid. Eerstens besoek hulle die Versailles van Indië – die Mysore-paleis, die setel van die Wodeyar-dinastie. Vandaar gaan hulle na die mees suidelike punt van Indië – Kanyakumari, waar die son oor die Baai van Bengale opkom en oor die Arabiese See ondergaan.
’n Roete van 70 haarnaalddraaie – dit is die uitdaging van Kolli Hills. Motorfiets hemel. Dan besoek die span die voormalige Franse enklawe Pondicherry en reis langs die kus na Chennai, die voormalige Madras, waar die Royal Enfield-motorfietse gebou word.
Die roete neem die span verder noord. Hulle kamp in die oopte en ervaar landelike Indië. Later kruis hulle massiewe binnelandse mere en sien die hoogs bedreigde Irrawaddy-varswaterdolfyne. Die week word afgesluit met 'n besoek aan die 800 jaar oue Sontempel van Konark. Dit was gebou soos 'n wa met vier-en-twintig wiele wat deur sewe perde getrek is.
Darjeeling is in die suidelike Himalajas geleë. Dit is die streek waar die beste tee in Indië verbou word. Dit is ook die geboorteplek van Sherpa Tenzing Norgay, die man wat Mount Everest saam met Edmond Hillary verower het. Die span reis met 'n uitdagende roete na Sandakphu in Nepal vanwaar 'n mens die hoogste berg ter wêreld kan sien.
Die span besoek Bodhgaya waar Boeddha verligting onder die Bohdi-boom ontvang het. Dan gaan hulle voort na die magiese stad Varanasi aan die oewer van die Ganges waar verassings langs opelugkonserte gedoen word.
Die span besoek die twee toeriste-aantreklikhede wat die meeste besoekers in Indië ontvang. By Khajuraho staan ​​hulle verstom deur die grafiese uitbeelding van die Kama Sutra en besoek dan die mooiste gebou ter wêreld, die Taj Mahal.
Die span besoek Ou Delhi asook die plek waar Mahatma Gandhi vermoor en toe veras is. Dan reis hulle na die Himalajas. Eers na Manali en die Rohtangpas, en dan dieper in die berge na Koksar in die Lahaul-vallei
Hierdie week kruis die span vier bergpasse, hoër as 5 000 m. Taglang la, Lachlung la, Wari la en Kardung la, die hoogste motorbare bergpas ter wêreld. Die span besoek ook die pragtige dorpie Leh met sy ernstige Tibetaanse invloed.
Die span besoek die Boeddhis-klooster, Thiksey Gompa, in die Himalajas. Hulle keer dan terug na Manali. Die roete neem hulle via Pang, Keylong en Udaipur. Die besoek aan die Himalajas eindig by Kullu.
Die reis deur Rajasthan neem die span na die Karni Mata-tempel met sy 25 000 rotte. Vandaar gaan hulle na Jodhpur, die blou stad met die imposante Mehrangarh-fort, wat die stad bewaak. Dan besoek hulle Udaipur, die mees romantiese stad in Indië.
In die laaste week van die reis van 12 500 km op die subkontinent besoek die span Porbandar, die geboorteplek van Mahatma Gandhi. Hulle besoek ook die voormalige Portugese enklawe Dui, sowel as Dandi, die ligging van Gandhi se epiese Soutmars. Die reis eindig in Mumbai.
Die episode is 'n opsomming van Johan en Stephan wat die roete aflê, vooraf beplan vir die episodes wat kom.
Die nuwe reeks begin in die Kalahari. In die Dawid Kruiper-munisipaliteit besoek hulle die dorpe Rietfontein, Groot Mier en Philandersbron. Ná ’n besoek aan Hakskeenpan gaan jag hulle by Loch Broom en neem dan die effek van die Kalahari-pypleiding op die streek waar. Die episode word afgesluit met 'n besoek aan ou vriende by Riemvasmaak.
Die span vertrek vanaf die Katolieke Sending by Pella. Dan reis hulle stroomaf met die Oranjerivier na die gemeenskap van Goodhouse. Daarna is dit 'n besoek aan die Richtersveld waar Karel du Toit vir hulle die unieke flora van die rotswoestyn wys. Hierdie is 'n reis, op die gebaande pad, in die Noord-Kaap.
Dudley Wessels lei die span van Naries na Kookfontein en Leliefontein in Namakwaland. In die winter is dit 'n blommeparadys. Die span besoek ook Skilpad in die Namakwa Nasionale Park en kamp op die strand naby Koringkorrelbaai aan die Weskus. Die week word afgesluit met 'n dinee by die Muisbosskerm naby Lambertsbaai, met Valiant Swart as gaskunstenaar.
Die reis begin tussen die rooibosteeplantasies van die Gifberg. Vandaar reis hulle na die Cederberge en Papkuilsfontein in die Hantam-streek. Na 'n besoek aan Niewoudtville kuier hulle in Hammelhoek vir 'n aand saam met Die Kaalkop Waarheid. Hulle besoek die Tankwa Karoo Nasionale Park, een van Suid-Afrika se droë parke. Die week word by Sutherland afgesluit met 'n besoek aan die indrukwekkende SALT.
Die span verlaat Matjiesfontein na Bosch Luys Kloof om in die Gamkaskloof en Die Hel af te kyk. Seweweerkspoort neem hulle deur die Swartberge na Amalienstein en Zoar, en dan na Hoeko, geboorteplek van CJ Langenhoven. In Ladysmith besoek hulle twee kaasfabrieke en die wynkelder, Makadas en die Otto Hager-kerk. Dan reis hulle na die Hessequa met die Tradouwpas, Riverdale, Hebertdale en Buysplaas. Die week word op Vleesbaai afgesluit.
Die span verken die ossewa-roetes terwyl hulle die binneland aandurf. Eers die wêrelderfenis-Atekwaspas. Dan die sewe passe in die Outeniqua, tot by de Vlucht waar hulle vir Katot Meyer ontmoet. Soos hulle verby Avontuur gaan dring hulle dieper die binneland binne op pad na Baviaanskloof met 'n besoek aan Makadaat, en dan Geelhoutbos in die Natuurreservaat.
Die Wildekus van die Transkei is een van Suid-Afrika se mooiste dog ongerepte streke. Die span reis noord vanaf die Keiriviermond saam met John Costello en besoek Hole-in-the-Wall, Coffee Bay, Port St. Johns en Mkambati waar 'n hospitaal vir melaatses eens gestaan ​​het.
Die Suidelike Drakensberge is die enigste plek in Suid-Afrika met 'n ski-oord. Die span gebruik Rhodes as basis om by Tiffendel te gaan ski, deur die dramatiese bergpasse van die streek te reis, Tina Head te besoek en die week af te sluit by Kolstad waar die nasate van Adam Kok III in Griekwaland-Oos woon.
Die binneland van KZN is bekend vir sy vele slagvelde. Die span begin met 'n besoek aan die Anglo-Boereoorlog-slagveld by Spioenkop. Van die twee slagvelde van die Anglo-Zoeloe-oorlog by Isandlwana en Rourke's Drift. Die tragiese geskiedenis van Piet Retief se moord by Dingaan se Kraal en die daaropvolgende Bloedrivier sluit die episode af.
Die span besoek Maputaland in die noorde van Kwa Zulu Natal. Ná wildbesigtiging by Mpeti ry hulle saam met Jan Staal du Toit per 4x4 en motorfiets op die agterpaaie om Swaziland, in die rigting van Amersfoort. By Country Trax leer hulle die fyner vaardighede van motorfietsritte aan en gaan dan voort met hul reis na Songimvelo, suid van Barberton. Is die oudste rotse in die wêreld te vinde is.
In die oostelike deel van Suid-Afrika is baie juwele in die berge versteek. Die Voetspore-span besoek Mariepskop. Daarna Lekgalameetse. In die Wolkberg is baie pragtige watervalle te sien watervalle ware te sien. Die span reis na die Blouberg waar duisende Kaapse aasvoëls hul neste op die kranse maak. Op Buysdorp in die Soutpansberg besoek die span die nasate van Coenraad Buys, bekend as die “eerste Transvaler”.
Die Ivoorroete is twee dekades gelede deur Fixon Hlongwane ontwikkel om die toerismepotensiaal van die Limpopo-provinsie te ontsluit. Die span begin hul besoek by Makuya en reis dan na Awelani, albei deel van die roete. Daarna is dit 'n ware “Bosveld”-ervaring saam met Dirk Uys voordat die span na die Masebe-reservaat reis. Die week word afgesluit met nog “Bosveld”-verhale by Ellisras, nou bekend as Lephalale.
Ná drie maande op pad keer die span terug na die Kalahari. Dit begin met 'n besoek aan Madikwe en van Zylsrus voordat die laaste skof hulle na Askham neem. Dit is tyd om na te dink oor 'n reis wat Voetspore reg rondom Suid-Afrika geneem het.
Die reis begin in die noordoostelike hoek van Suid-Afrika by die samevloeiing van die Limpopo- en Levuvhu-riviere. Ná ’n besoek aan die Krugerwildtuin vertrek die span na Makuya om die Levuvhu-4x4-roete te doen. Hulle besoek dan die Ivoorroete-kampe by Baleni en Letaba Ranch.
Leydsdorp is 'n fassinerende dorp wat meer as 130 jaar gelede 'n goudstormloop beleef het. Ná ’n besoek aan die spookdorp word die span vermaak deur die Vorsters van Letsitele – megaboere van die Laeveld. Dan 'n besoek aan 'n ou gunsteling – die Wolkberge. Die week word afgesluit met 'n besoek aan die Klaserie Natuurreservaat.
Hierdie week begin op die platorand by Mariepskop, gaan voort vir 'n paar dae in die pragtige Blyderivier-canyon, besoek die Echo-grotte en sluit dan af met forelhengel by Dullstroom. Dit is winter en bitter koud.
'n Week in die Waterberge – eers die Lapalala-wildernis, dan volg die reis van Eugene Marais in die Limpopo-provinsie en word afgesluit met 'n 4x4-roete in die soms onderskatte Marakele Nasionale Park.
By Witkoppen in die suidoos-Vrystaat maak die span kennis met die voedingswonders van wildsvleis. Hulle gaan dan na die Drakensberge en gaan stap saam met een van die beste berggidse na die tweede hoogste waterval in die wêreld. Die reis deur die Brandwaterkom word afgesluit op 'n pragtige plaas met meer as 200 perde en 'n uitstekende 4x4-roete.
By Garingboom ervaar die span 'n werkende Karooplaas. By Bethulie sien hulle van die verwoesting wat die Anglo-Boereoorlog veroorsaak het by die Konsentrasiekamp-begraafplaas. By Pou Pan help hulle met die gelui van 'n Afrikaanse swartarend-sjiek en sluit die week af op die plaas van Afrikaanse skrywer, Etienne le Roux, naby Koffiefontein.
Orania op die oewer van die Gariep word deur baie as 'n sosiale eksperiment gesien. Die span stel ondersoek in. Ná ’n besoek aan die slagveld van Magersfontein besoek hulle die juweel in die kroon van die Noord-Kaap – die Mokala Nasionale Park. Die week word afgesluit by die bruisende sand van Witsand.
Die reis neem die span deur die Karoo, vanaf Witsand, verby Griekwastad tot by die samevloeiing van die Vaal- en Oranjerivier. Ná ’n besoek aan Karreekloof gaan kyk hulle ’n fliek by die Apollo-teater in Victoria-Wes en sluit die week af by die uitdagende 4x4-roete by Badshoek naby Beaufort-Wes.
Die span besoek hierdie week 'n kasteel buite Loxton, kamp op Verneukpan, bring 'n dag deur in een van die boeiende kroonhuise van die Noord-Kaap by Stuurmansfontein, en besoek die Windpompmuseum by Loeriesfontein en vestig hulle dan by die grootste kokerboomwoud ter wêreld by Gannabos.
Die fokus val op die Cederberge. Eers die unieke wingerde van Dwarsrivier. Dan 'n uitdagende staptog na die asemrowende Maltese Kruis. Die span besoek die hoofstad van die streek – Clanwilliam, voordat hulle by Marcuskraal gaan vestig waar hulle die 4x4-roete doen en ’n huiskonsert geniet.
The Baths naby Citrusdal is 'n gewilde warmwaterbron. Dit is waar die span die elfde week begin. Van daar pak hulle die Klein Tafelberg 4x4-roete aan, besoek ’n perlemoenfabriek aan die Weskus, slaan kamp op by Tietiesbaai, besoek die hawe van Laaiplek en sluit die week af by Allesverloren naby Riebeek-Wes.
Kalmoesfontein is 'n unieke wynplaas teen die hange van die Perdeberge. Dit is waar dan die voorlaaste week begin. Vandaar ry hulle verby Ceres met die Matroosberge op om 'n sneeuman te bou. Hulle gaan op 'n trekkeruitstappie naby Montagu en besoek verskeie kunstenaars by die gehuggie McGregor.
Die span neem die Gantouwpas om die Hottentot Holland-bergreeks na Grabouw oor te steek en besoek die Morawiese Sending by Genadendal. Hulle woon 'n broodbakkursus by Baardeskeersbos by. Vandaar reis die span na Waenhuiskrans en sluit Voetspore in Suid-Afrika (2) af by die mees suidelike punt op die Afrika-kontinent – ​​Kaap Agulhas.
Die amptelike begin van die reis is by die bron van die rivier naby Ikelenge. Die rivier vloei in Angola, maar COVID-19-beperkings verhoed ons om hierdie land binne te gaan. Ons reis suid na die stad Zambezi, waar ons weer die rivier ontmoet. By Lukulu gaan ons tierhengel by Matoya. Wanneer steek dan die rivier oor vir 'n besoek aan die Liuwa-vlaktes voordat jy terugkeer na die Sioma Ngonye-waterval. Ons volg die rivier stroomaf na Mosi-oa-Tunya, die grootste waterval ter wêreld, beter bekend as Victoria-waterval. Na 'n besoek aan Lake Kariba gaan ons na Mana Pools en Cherowe. In Mosambiek besoek ons Cahora Bassa, Tete en die Laer Zambezi. Die reis neem ons verby die graf van Mary Moffat naby Caia en die suikerrietplantasies van Marromeu, tot by Chinde in die Zambezi-delta aan die kus van Mosambiek.
Naby die bron van die Zambezirivier ontmoet ons Pete Fisher, die enigste wit hoofman in Zambië. Dit is waar sy familie hulle geslagte gelede gevestig het en geveg het vir die afskaffing van slawerny. COVID-beperkings verhoed die span om die Zambezi tot in Angola te volg, en daarom moet hulle suid ry deur die indrukwekkende mukwa-woud, na die dorp Zambezi, en Chavuma, die eerste waterval in die magtige rivier.
Die Bo-Zambezi in Barotseland is die land van die Lozi. Hier ontmoet die span die plaaslike hoof Imwiko en leer meer oor die plaaslike tradisies en praktyke. Dit is ook die vernaamste bestemming vir die vang van tiervis. Die span spandeer 'n week by Matoya Fishing Lodge en jag die tiere met hul vlymskerp tande.
Liuwa Nasionale Park, in Wes-Zambië, is die tuiste van die tweede grootste migrasie van wildebeeste op die Afrika-kontinent. Die bekoring van die area is sy gevoel van ware wildernis. Die kampe is nie omhein nie, en fasiliteite is uiters basies. Wildkyk en veral die uitstekende voëlkykgeleenthede fassineer die span. Dit is net Luiwa se bekende hiënas wat hulle ontwyk.
Die indrukwekkende hoefystervalle by Sioma bied die agtergrond vir die begin van die week. Hierdie is een van die mooistes. Die span gaan stroomaf voort langs die Zambezi, besoek die Sioma Ngwezi Nasionale Park, bly vir 'n paar dae by die Kabula Lodge, besoek die buitengewone David Moir-biblioteek, en ry dan met die slegste pad in Afrika van Sesheke na Kazungula.
Victoria-waterval, 100 meter diep en 1,7 kilometer breed, is die grootste waterval ter wêreld. Die span besoek die valle te voet, en per helikopter. Die vlug in die Batoka-kloof is opwindend. Maar Livingstone, die dorp aan die Zambiese kant van die waterval, bied soveel meer. Die span gaan renostertrek, stap saam met leeus en rekspring vanaf die Victoria Falls-brug.
Zimbabwe is die tweede land op die reis van bron tot see. Ons eerste stop hierdie week is by Maabwebaai by die bolope van die Karibameer. Van daar af reis die span na Matusadona en bly by Rhino Camp waar hulle daagliks op wildritte saam met die legendariese gids Pete Tetlow gaan. Dit is verrykend en insiggewend.
A few days on a Kariba houseboat is an absolute must when visiting Zimbabwe. This offers the opportunity to relax and enjoy some of the best game viewing along the mighty Zambezi. There is also the opportunity to go fishing. After a few relaxing days, the team heads east, to Chitake Springs and its abundance of lions.
Mana Pools, op die oewer van die rivier, bied 'n oorvloed wild. Leeu, wildehonde, luiperd, hiëna, buffels, elande, kameelperde, rooibokke, koedoes... om nie van die gedwee olifante te praat nie. Die oorvloed voëllewe lok besoekers al dekades lank na die unieke park. Ná Mana Pools gaan die span stroomaf na Chewore, asook na 'n plek waar dinosourusse miljoene jare gelede hul voetspore in die modder gelaat het.
Caharo Bassa is die tweede dam in die Zambezi. Tans is die hoofdoel van die dam om elektrisiteit op te wek, maar mense soos Chris Hougaard benut die geleentheid om kapenta, die varswatersardientjie, uit sy waters te vang. Ná ’n paar dae op die meer gaan die span na Tete. Langs die pad kom hulle kinders teë, oefen tradisionele rituele uit en besoek die indrukwekkende maar verlate Boroma-katedraalkompleks.
By Campo Dona Maria het Rademan Janse van Rensburg, voorheen van Ficksburg in die Vrystaat, ’n suikerrietplaas ontwikkel waar tonne organies verboude suiker nou geproduseer word vir uitvoer na Europa. Dit bied nou die geleentheid aan duisende in hierdie gebied, een van die armstes in Mosambiek. Stroomaf van die suikerrietplaas is die 3,7 km Dona Ana-spoorwegbrug by die dorp Senna. Dit is die langste spoorwegbrug op die vasteland.
Om by die mond van die Zambezi uit te kom is ingewikkeld aangesien daar geen paaie is nie. Eerstens besoek die span Chupanga, die Katolieke Sending waar Mary Moffat Livingstone aan malaria beswyk het toe sy by haar man op een van sy Afrika-ekspedisies aangesluit het. By Marromeu kry die span die onwelkome nuus dat dit onmoontlik is om die mond op die suidelike oewer te bereik. Hulle moet omdraai, die rivier by Caia oorsteek en na Luabo en Micaune reis, om die monding van die magtige rivier te bereik.
Na drie maande op die pad waartydens die span die Mighty Zambezi van bron tot see gevolg het, is dit nou tyd om huis toe te gaan. Dit is 'n lang rit wat baie geleenthede bied om te besin oor 'n uitsonderlike reis. Eers bly die span by Catapu by Ant en Pat White, dan ontspan hulle vir 'n paar dae by Vilanculos voordat hulle die lang pad huis toe vat via Maxixe, Xai-Xia en Komatipoort.
Na maande se beplanning en voorbereidings vertrek die span na Suid-Amerika. Die ekspedisie word vertraag deur 'n kontinent wat veel meer burokratiese rompslomp eis. Terwyl hulle wag dat die administratiewe formaliteite afgehandel word, begin hulle hul verkenning van die vasteland. 'n Hoogtepunt is 'n besoek aan twee van die oorlewendes van die Andes-vliegongeluk in 1972.
Die span is gefrustreerd deur die vertragings wat veroorsaak word deur die administratiewe rompslomp van Suid-Amerika en gebruik die tyd en geleentheid om te vestig. 'n Hoogtepunt van die week is 'n besoek aan 'n plaaslike rodeo.
Uiteindelik kom die span aan die gang. Die eerste been is 'n reis noordwaarts na die indrukwekkende Iguazu-waterval op die grens tussen Argentinië en Brasilië. ’n Hele dag word by die watervalle deurgebring in die geselskap van een van Argentinië se bekwaamste gidse. Dit word gevolg deur 'n grensoorgang en 'n besoek aan Afrikanerboere in Paraguay.
Paraguay is die derde land wat tydens hierdie Voetspore-ekspedisie besoek word. Die span leer meer oor yerba mate, 'n drankie wat daagliks deur almal in Suid-Amerika verbruik word. Ná ’n besoek aan die hoofstad Asuncion, reis die span noord na die Chaco waar grootskaalse boerdery ontwikkel nadat die streek deur die Mennoniete verbou is.
Ná ’n besoek aan die Chaco reis die span wes, verby die pragtige stad Salta, na die Atacama-woestyn. Hulle besoek die Tren a las Nubes – die trein in die wolke. Die Atacama, die droogste woestyn ter wêreld, bring ook uiterste temperature. Die span ervaar minus 14 grade Celsius. Die roete neem hulle tot by die Stille Oseaan.
Die span reis suid langs die Chileense kuslyn na die hoofstad Santiago aan die voetheuwels van die sneeubedekte Andes. Dan kruis die span die bergreeks met die indrukwekkende Paso Los Libertadores.
Mendoza is een van die grootste wynproduserende streke ter wêreld. Die kultivar is Malbec. Nadat hulle die wyn geproe het en vleis by 'n plaaslike rooster geëet het, reis die span suid langs die bekende Ruta 40 na die meerdistrik van Argentinië. Daar is na die Bariloche-streek verwys as die Switserland van Suid-Amerika.
Die besoek aan Patagonië begin in alle erns. Dit word meestal aan die Chileense kant van die Andes gedoen. Na 'n veelbewoë witwater-riviervlotvaart in die ysige water van Rio Baker, besoek die span die pragtige gehuggie Chile Chico aan die Genl-meer. Carrera.
Dit is 'n week van indrukwekkende landskappe en grensoorgange. Eerstens is dit terug na Argentinië vir 'n besoek aan die Perito Moreno-gletser, dan terug na Chili vir die geografiese hoogtepunt van Suid-Amerika – die 2000 meter hoë granietkolomme van Torres del Paine. Die week is afgesluit met die oorsteek van die Straat van Magellaan na Tiera del Feugo.
Hierdie week begin by die mees suidelike stad ter wêreld – Ushuaia, geleë aan die oewer van die Beagle-kanaal. Die stad het eens een van Suid-Amerika se mees berugte tronke gehuisves. Nou word die Cruisers se neuse noord gedraai vir ’n reis langs die Atlantiese Oseaan in Argentynse Patagonië.
Die span bring 'n emosionele besoek aan die Afrikaners van Patagonië. Die voorouers van hierdie groep het Suid-Afrika aan die begin van die vorige eeu verlaat na die vernietiging van die Anglo-Boereoorlog. Wat verbasend is, is dat baie van hulle steeds Afrikaans kan praat en Afrikaanse kultuur en tradisies kan beoefen, al was die meeste van hulle nog nooit op die Afrika-kontinent nie.
Die span besoek 'n pikkewynkolonie suid van die gehuggie Camarones en reis dan noord na Puerto Madryn. Dit is die beste plek op aarde om walvisse waar te neem, aangesien honderde van die Southern Right Whales die baai in die lente besoek en tot by die kuslyn kom.
Buenos Aires is een van die mooiste hoofstede ter wêreld. Die span besoek onder meer die graf van Evita, 'n tangovertoning in La Boca, en die katedraal van San Isidro. Dit bring 'n einde aan die eerste been van die Suid-Amerikaanse ekspedisie. Dit word gevolg deur 'n lang reis, terug huis toe.
Die tweede reeks in Suid-Amerika begin waar die vorige een opgehou het – in Uruguay. Die span reis dan noord deur Argentinië en ontmoet dramatiese nuwe landskappe langs die pad. Dit is 'n lang en verraderlike reis wat hulle na Tupiza bring, waar hulle in die wedervaringe van Butch Cassidy en die Sundance Kid delf. Die najaag van hul spoor lei die span na San Vincente, die plek waar die berugte outlaws hul dood in 'n dramatiese skietgeveg teëgekom het.
The team spends a few days on the Salar de Uyuni in the southwestern corner of Bolivia. These are the largest salt flats on Earth, visible from outer space. From the salt flats, the team travels to Potosi, where millions of lives were sacrificed in the quest for silver mining. Afterwards, they visit the beautiful city of Sucre. The week concludes at La Higuera, a small town in the Andes where guerrilla fighter Che Guevara was executed.
Na 'n vermoeiende reis kom die span aan by die hoogste stad in die wêreld – La Paz. Die stad word verken met 'n netwerk van kabelspoor karretjies. Dit is 'n pragtige stad met uitstekende argitektuur. In die stad is daar twee maal per week een van die grootste straatmarkte ter wêreld – dit beslaan nagenoeg 200 straatblokke. La Paz is ook die tuiste van die stoeiende Cholitas – Bolivië se weergawe van die Lucha Libre-stoeigevegte, maar wel deur vrouens. Net buite die stad besoek die span die argeologiese vindplaas Tiwanaku en die Titicacameer.
Vanaf meer as 4 000 meter bo seevlak reis die span met die Hoofweg van die Dood, die berugte Yungaspad, na die Amasonekom. By Rurrenabaque word die Amasone-woud verken met 'n vaart op die Benirivier. Daarna is dit 'n terugreis na die Andes en 'n besoek aan die dorpie Copacabana op die Titicacameer – die hoogste bevaarbare watermassa op aarde.
Die Reënboogberg by Vinicunca, die historiese stad Cusco, en Machu Picchu verskaf die een hoogtepunt na die ander. Hier, in die Land van die Inka, verken die span klein dorpies, asemrowende landskappe, pragtige stede en 'n argeologiese terrein wat in misterie gehul is.
Twee dae se harde ry met die een bergpas na die ander bring die span na Nazca naby die Stille Oseaan. Dit is waar die Nazca-lyne gevind word. Massiewe figure is 2 000 jaar gelede in die woestyn geteken en is eers behoorlik waargeneem met die koms van lugvaart aan die begin van die vorige eeu. Die week word afgesluit met 'n besoek aan 'n wynplaas by Ica en 'n aand in die sandduine van die noordelike Atacama-woestyn.
Na 'n besoek aan die hoofstad Lima in Peru, reis die span na die binneland om die skouspelagtige Cordillera Blanca en Cordillera Negra te verken. Die twee bergreekse word geskei deur die Cañón del Pato, met meer as 50 tonnels wat deur die rotsagtige hange gekerf is. Op die roete keer die span terug na die Pan-Amerikaanse snelweg, verby Puerto Malabrigo, tot by Máncora op die grens met Ecuador.
Nadat hulle die grens oorgesteek het, besoek die span die piesangverbouingstreek Machala. Verder in die binneland bied die dorp Zaruma die hoogste opbrengs goudmyne ter wêreld. By Guayaquil laat die span die Cruisers versien. Dan is dit 'n besoek aan Isla de la Plata, die arm man se Galapagos. Die week word afgesluit met 'n soektog na die regte Panama-strooihoed – vervaardig in Montecristi, Ecuador.
Hierdie episode begin by Chimborazo, die berg op aarde wat die naaste aan die sterre is. Die span besoek die unieke kunstenaars van die Ecuadoriaanse Andes voordat hulle die pragtige stad Quito verken. Die week word afgesluit met 'n besoek aan Mitad del Mundo, 'n monument by die ewenaar, net noord van die hoofstad.
Die span ontdek dat die werklike ewenaar 'n paar honderd meter noord van die lyn wat by Mitad del Mundo getrek is, is. Hulle gaan voort na die Mindo-vallei, 'n uitstekende voëlkyk-bestemming in die wêreld. Hulle besoek die twee markdorpe Otavalo en Ibarra en sluit hul tyd in Ecuador af met ’n besoek aan Reserva Ecologica el Angel, waar vreemde flora op 4 000 meter bo seevlak, naby die ewenaar, gedy.
Die besoek aan Colombia begin met danslesse in Cali – die salsa-hoofstad van die wêreld. Die stad, met sy bekende Cali Cats, word verken voordat die span die suikerlandgoed besoek waar Jorge Isaacs sy bekende roman “Maria” geskryf het. In Buga besoek die span die Basilica of the Lord of Miracles. Net voor die span vir die aand by hul kampterrein sou aankom, was een van die Cruisers in 'n ernstige ongeluk betrokke – dit is die eerste padongeluk vir Voetspore in 23 jaar. Stefan en Norbert ontsnap met ligte beserings, maar die Cruiser is ernstig beskadig.
Met een voertuig kort, reis die span na Bogotá om 'n nuwe voertuig te gaan haal wat deur Toyota Colombia verskaf is. In die hoofstad woon die span die Onafhanklikheidsparade sowel as 'n massiewe landbou-ekspo by. Dan is dit Armenië toe om van die beste koffie en kakao te geniet wat Colombia kan bied.
Medellin was bekend as die dwelmkartel hoofstad van die wêreld. Onlangs het die stad 'n metamorfose ondergaan en spog vandag om een van die veiligste stede in die omgewing te wees. Dit is 'n pragtige stad. Die span ontmoet ’n Suid-Afrikaner wat die Colombiane leer hoe om boerewors en biltong te geniet en maak ’n draai by Westfalia se Avo-plase. Dan is dit tyd om op te pak en terug te keer na Suid-Afrika.